Co to jest znak towarowy? Definicja znaku towarowego, przykłady i strategie ochrony prawnej

• Zobacz ceny minimalne za moją pomoc prawną

Co to jest znak towarowy?

Abyś zrozumiał czym jest znak towarowy warto spojrzeć szerzej na rolę marek na rynku. Ich podstawową funkcją jest wyróżnienie danego towaru lub usługi na tle oferty konkurencji.

Dzięki temu idąc latem do sklepu, możesz wybrać tę wodę mineralną, o której masz najlepsze zdanie. Odnajdziesz ją na półce właśnie po nazwie na etykiecie.

Firmy inwestują wiele pieniędzy w pozytywny wizerunek swoich marek. Dzięki temu kupując produkt NIVEA, masz pewność jakości. To wszystko jest następstwem dbania o produkt oraz rewelacyjny marketing.

Dobrze rozpoznawalna marka ma ogromną wartość, ponieważ działa niczym magnes na klientów. Możesz nie znać danego produktu, ale widząc słowo NIVEA automatycznie przyjmujesz, że trzyma on wysoki poziom. Łatwo to sprawdzisz, robiąc szybki test.

Co byś wybrał, 60-calowy telewizor SONY czy o 30% tańszy model marki, o której w życiu nie słyszałeś? Czy nie jest przypadkiem tak, że za tą rozpoznawalną markę byłbyś skłonny zapłacić więcej? Płacisz de facto za poczucie bezpieczeństwa. 🙂

Co to jest znak towarowy od strony prawnej?

Ja swoim Klientom tłumaczę, że znakiem towarowym jest każde oznaczenie, które pozwala wyróżnić ich towar lub usługę na tle oferty konkurencji. 

W praktyce jest to najczęściej:

• nazwa (np. ORLEN);
• logo (np. naszej Kancelarii Patentowej LECH);
• grafika (np. grafika bydgoskiej cukierni SOWA).

Oficjalne wyjaśnienie czym jest znak towarowy znajdziemy w ustawie Prawo własności przemysłowej:  

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.

Art. 120. 1. PrWłPrzem

Dofinansowanie na rejestrację znaku towarowego w EUIPO i UPRP. Chroń swoją markę z niższymi opłatami urzędowymi

Możesz obniżyć opłaty urzędowe aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.

^{Dalsza część artykułu pod formularzem.}

Jakie wymogi musi spełniać Twój znak towarowy?

Mogłeś tego nie wyłapać, ale z mojej definicji znaku towarowego wynika, że musi on spełnić takie dwa podstawowe warunki.

1. Musi być używany komercyjnie

Ludzie czasami chcieliby „opatentować” samą nazwę albo samo logo. W szczególności, jeżeli chodzi o jakieś głośne hasła społeczne. Chcą mieć pełną władzę nad tym, kto się nimi posługuje. Tymczasem od strony prawnej oczywiście można zastrzec znaki słowne, ale zawsze trzeba wskazać, jak się będzie na nich zarabiać. Czyli do oznaczania jakich towarów oraz usług dana nazwa/ slogan będą wykorzystywane.

To może być przykładowo odzież, plakaty, kubki.

Mamy tutaj więc złożenie wniosku w złej wierze.

2. Musi mieć zdolność odróżniającą

Wbrew pozorom cała masa nazw firm nie spełnia tego kryteria. Szczególnie widać to w branży w e-commerce. Chodzi o to, że aby klient mógł świadomie wybrać dany produkt albo usługę po jego marce, to ona musi mieć tzw. zdolność odróżniającą. Czyli musi mieć w sobie jakąś dozę fantazji i oryginalności.

Tego warunku nie spełniają określenia opisowe.

Wiele firm wchodzi o nazwy typu: iPerfumy, VIP MEBLE czy rowery24 i jest w szoku, kiedy mówię im, że nie da się tego zastrzec. Dlaczego? Otóż dlatego, że ekspert z urzędu uzna, że one „łopatologicznie” wskazują co jest pod nimi oferowane.

Takie nazwy nie nadają się do odróżnienia produktów tego samego rodzaju oferowanych przez jednego przedsiębiorcy od towarów innego przedsiębiorcy.

Od strony prawnej to nie są nawet znaki handlowe, a zwykłe informacje o ofercie. Zdecydowanie lepiej jest wejść w nazwy nieoczywiste typu: Żabka, Fat Bat czy Fenix. Na etapie zgłoszenia urząd będzie sprawdzał czy nie występują bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego.

>> Pobierz odcinek | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | Google Podcast | YouTube

Jak chronić znak towarowy? Skorzystaj z pomocy rzecznika patentowego

Aby korzystać z najsilniejszej ochrony, jaką daje prawo, swój znak musisz zarejestrować.

Od strony formalnej musisz złożyć wniosek do odpowiedniego Urzędu Patentowego. Formalnościami może zająć się dla Ciebie rzecznik patentowy. Później ekspert będzie analizował Twoje zgłoszenie. Odmówi Ci ochrony, jeżeli uzna, że nie spełniasz stawianych przez prawo wymogów. Jeżeli jednak takich przeszkód nie znajdzie, to będzie czekać czy właściciele podobnych znaków nie złożą sprzeciwu.

Masz do wyboru trzy procedury zgłoszeniowe:

• krajową – podanie wnosisz do krajowego urzędu (w Polsce jest to Urząd Patentowy RP w Warszawie);

• regionalną – zgłoszenie wnosisz do urzędu regionalnego (np. w ramach UE jest to EUIPO w Alicante w Hiszpanii);

• międzynarodową – ochroną możesz objąć wybraną wiązkę krajów świata (podanie kieruje się do WIPO w Genewie w Szwajcarii).

Po przejściu całej procedury i uiszczeniu opłat urzędowych otrzymasz ozdobne świadectwo. Jest ono o tyle ważne, że będziesz tam wymieniony jako właściciel praw do marki.

Od tego momentu możesz posługiwać się symbolem ®.

Ochrona znaku towarowego. Czy znak towarowy trzeba zarejestrować?

Okazuje się, że nie. Prawo nikogo do tego nie zmusza.

Co więcej, są przepisy, które w minimalnym stopniu chronią niezarejestrowane znaki towarowe. Chodzi tutaj o nazwę wpisaną do CEIDG lub KRS-u. Tyle że tutaj dochodzenie roszczeń jest bardziej skomplikowane. Wynika to z tego, że ochrona marki bez rejestracji jest następstwem jego obecności na rynku.

W sporze przed sądem będziesz musiał wykazać:

• od kiedy używałeś swojej nazwy;
• do oznaczania jakich towarów i usług;
• oraz na jakim terytorium.

Pamiętaj – dowody się waży a nie liczy!

Sędzia w sporze będzie musiał ocenić, na ile doniosła i intensywna była Twoja działalność. Prężnie działający sklep internetowy po kilku latach będzie mógł wykazać sprzedaż do każdego miasta w Polsce. Firma usługowa raczej nie.

Najczęściej w sporach okazuje się, że danemu podmiotowi faktycznie przysługują prawa do marki… ale tylko w zakresie miasta.

Oznacza to, że konkurent, np. barber, który nazwał swój zakład tak samo jak Ty – nie łamie prawa. Ciężko zakładać, że klient przez pomyłkę pojedzie 300 km do innego miasta. W tym kontekście formalna rejestracja marki – zmienia zasady gry. Dzięki temu uzyskujesz 10-letni monopol na używanie danego określenia. Można go potem przedłużyć na kolejne okresy właściwie w nieskończoność.

Zobacz, że wykazanie przysługujących Ci praw ogranicza się wtedy tylko do pokazania świadectwa ochronnego znaku towarowego. I tyle. Żadnego bawienia się w dziesiątki dowodów.

Z drugiej strony zakres tego monopolu obejmie od razu całą Polskę. Konkurent nie będzie się więc mógł bronić, że działa na innym terytorium.

Uzyskanie ochrony na znak towarowy. Co daje formalna rejestracja?

Zastrzeżenie nazwy i logo firmy wiąże się z pewnymi kosztami. Bardziej pasuje mi tutaj słowo – inwestycja. Inwestycja w bezpieczeństwo i pewność prawną. Spory w oparciu o znaki niezarejestrowane obarczone są dużą dozą niepewności. Nie wiadomo jak sąd zinterpretuje dowody. Często kluczową kwestią jest to, kto był na rynku pierwszy.

Art. 153. 1. Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa Prawo własności przemysłowej

Co się zmienia po rejestracji, pokazuje historia mojego Klienta.

Co to jest znak towarowy słowny?

Pisząc o znakach towarowych, muszę powiedzieć również o odmianach w jakich występują. Jak pokazują statystyki Urzędu Patentowego, ponad 99% zgłoszeń obejmuje: nazwę, logotyp oraz grafikę. Mimo wszystko często klienci pytają się mnie, co te rodzaje oznaczają? Ewentualnie co to jest znak towarowy, który chroni tylko brzmienie słowa?

W tej formie zabezpieczasz nazwę przedsiębiorstwa, produktu czy usługi. Akcent ochrony dotyczy płaszczyzny fonetycznej Twojej marki. Czyli upraszczając, zabezpieczasz w tej formie to, co będzie słyszalne w reklamie radiowej. Nie ma nawet znaczenia forma zapisu, tj. dużymi lub małymi literami. Przykładem może być:

• CINKCIARZ (R.298755);
• Zen Jaskiniowca (R.318732);
• Dr.BURGER (R.318661).

Zobacz również:

• Rejestracja marki na Amazon. Czym jest Amazon Brand Registry?

Co to jest znak towarowy słowno-graficzny?

To innymi słowy logotyp, czyli słowo ubrane w szatę graficzną. Ta grafika może być bardziej lub mniej fantazyjna. Czasami to tylko lekko stylizowany czarny napis na biały tle. Innymi razem wysoce oryginalna i bijąca kolorami kompozycja.

Przykłady:

Co to jest znak towarowy graficzny?

Często moi Klienci mylą go z odmianą słowno-graficzną. Ja zawsze tłumaczę, że w tym przypadku chronimy to wszystko, co nie zawiera w sobie słów, ale posiada grafikę.

W praktyce będą to wszelkiego rodzaju rysunki, grafiki i sygnety. Przedsiębiorcy mogą mieć wątpliwości co finalnie zgłaszać, jeżeli logo zawiera nazwę przedsiębiorstwa, grafikę i charakterystyczny symbol. Cóż, 100% ochronę da tylko zastrzeżenie wszystkiego osobno. Tym bardziej, jeżeli ten element graficzny wykorzystujesz samodzielnie. Np jako ikonka aplikacji.

Przykład:

Znak przestrzenny jako broń lepsza od patentu?

Jako ciekawostkę dodam, że duże firmy wykorzystują te narzędzie do obchodzenia prawa. Czyli podejmują próby (czasami udane) zmonopolizowania rozwiązania, które weszło już do domeny publicznej. Np. w sytuacji, kiedy patent na nie wygasł z racji upływu czasu. Tak się stało z technologią Kostki Rubika.

Temu koncernowi udało się jednak zmonopolizować w formie znaku unijnego wygląd tej zabawki. Spór o unieważnienie tego prawa trwał ponad 10 lat. Do czasu prawomocnego wyroku uprawniony mógł skutecznie blokować sprzedaż konkurencji

Ochrona własności intelektualnej. Lepiej rejestrować znak towarowy na Polskę czy UE?

Od razu zmierzę się z pewnym mitem.

Otóż od strony siły ochrony znak krajowy ma tą samą moc co unijny. To, co je różni to zasięg terytorialny tego monopolu prawnego. W tym drugim przypadku będą to wszystkie 27 krajów UE.

Zgłoszenie unijne ma moim zdaniem sens tylko wtedy, kiedy działasz międzynarodowo lub masz takie ambicje. Idealnie, gdybyś w takim przypadku zastrzegł znak w odmianie słownej. Jak pokazuje życie logotyp za 5 lub 10 lat zmienisz, ale nazwa zostanie taka sama.

Uzyskanie ochrony na znak towarowy na terenie UE jest trudne. Taki znak nie może naruszać prawa do znaku chronionego w każdym kraju wspólnoty.
 
Tym samym, jeżeli będzie kolizja w Niemczech, to właściciel takiego prawa może zablokować Ci rejestrację. Istnieje też ryzyko, że urząd unijny powiadomi o Twoim zgłoszeniu uprawnionych do podobnych znaków unijnych. Jeżeli źle przeprowadzisz badanie, to wysyłając podania doniesiesz na siebie swojej konkurencji.

Czy na Unię Europejską jest trudniej zastrzec znak towarowy?

EUIPO obsesyjnie wręcz dopatruje się opisowości w każdym znaku. To sumarycznie sprawia, że w wielu przypadkach bezpieczniejsze jest zgłoszenie znaku towarowego w Polsce. Eksperci z UPRP są bardziej wyrozumiali dla określeń mocno sugerujących i aluzyjnych. Z drugiej strony możesz tym sposobem uniknąć kolizji z podobnymi znakami z innych krajów.

Jeżeli realnie myślisz o zabezpieczeniu marki firmy, to skontaktuj się ze mną. Ocenię jakie masz szanse na zdobycie świadectwa dla nazwy lub logo firmy. Przygotuje dla Ciebie najlepszą strategię działania.

Zobacz również:

• Osoba prywatna jako właściciel znaku? Czy to możliwe?
• Jakie są opłaty za „opatentowanie” prawa do nazwy?
• 9 sposobów na zabezpieczenie pomysłu na biznes
• Jak zgłosić konto na Facebooku, które narusza prawo?
• Obrona przed zarzutem naruszenia znaku towarowego.
• Czy 30% różnic pozwala obejść plagiat?
• Co oznacza R w kółku w sąsiedztwie znaku towarowego?
• Klasyfikacja nicejska i klasy towarowe. Tych 8 błędów unikaj!
• Jak zgłosić naruszenie prawa na Allegro? Usuń ofertę konkurenta!