Mikołaj Lech
rzecznik patentowy
Spis treści
- • Dlaczego warto zastrzec dany wzór przemysłowy?
- • Ochrona i rejestracja wzoru przemysłowego na POLSKĘ
- • Wniosek o rejestrację wzoru wspólnotowego. Ochrona na UNIĘ EUROPEJSKĄ
- • Zastrzeżenie wzoru przemysłowego na WYBRANE KRAJE ŚWIATA
- • Co da Ci „opatentowanie” Twojego wzoru przemysłowego?
- • 1) Urzędowe potwierdzenie, że masz wyłączne prawo ochronne na wzór
- • 2) Otrzymujesz świadectwo rejestracji
- • 3) Zabezpieczasz swoje prawa w wielu krajach świata
- • 4) Ułatwione dochodzenie roszczeń
- • 5) Możliwość sprzedaży i licencjonowania wzoru
- • Zastrzeżenie wzoru przemysłowego przez rzecznika patentowego
Dlaczego warto zastrzec wzór przemysłowy?
Poprzez rejestrację wzoru przemysłowego chronisz wygląd przedmiotu.
Jest to o tyle istotne, że w dzisiejszych czasach oryginalny, charakterystyczny design decyduje o sukcesie rynkowym produktu. Często od strony jakościowej, towary z najwyższej półki są na podobnym poziomie. To co przekonuje konsumentów do zakupu, to z jednej strony rozpoznawalna marka, a z drugiej design. Tutaj świetnym przykładem może być firma Apple.
Wielu z moich klientów, którzy rejestrują wzory, to firmy z branży meblarskiej.
Ich właściciele powtarzają, że projektując nowe wzory mebli nie mają pewności czy rynek je przyjmie. A mówią to osoby z wieloletnim doświadczeniem w branży. Spośród wprowadzonych na rynek np. kilkunastu modeli kanap, najczęściej tylko kilka sprzedaje się świetnie. Aby trafić w gusta kupujących producenci muszą zainwestować sporo środków w produkcję całej serii.
Wzory, które podobają się klientom decydują o rentowności całego biznesu.
Zastrzegając ich wygląd, producent zyskuje się narzędzie do walki z nieuczciwą konkurencją. Życie bowiem pokazuje, że są firmy, które podpatrują konkurencję i kopiują charakterystyczne cechy ich wzornictwa. No ewentualnie delikatnie je modyfikują starając się „obejść prawo”.
Przed taką sytuacją zabezpiecza właśnie zastrzeżenie wzoru przemysłowego. Towar wyraźnie podobny do zarejestrowanego wzoru – naruszy prawo. Więcej o tej formie ochrony dowiesz się z poniższego nagrania. Pod nim opisałem opłaty urzędowe.
Jak ustawa prawa własności przemysłowej definiuje wzór przemysłowy?
Art. 102. 1. Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.
Zastrzeżenie wzoru przemysłowego na Polskę
Od strony formalnej podanie musisz złożyć do Urzędu Patentowego RP w Warszawie. Po przejściu całej procedury otrzymasz wyłączne prawo z rejestracji. Potwierdzeniem tego monopolu będzie ozdobne świadectwo. Procedura trwa około 6 miesięcy. Jak możesz zobaczyć, opłaty za kolejne 5-letnie okresy ochronne wzrastają. Wynika to z założenia ustawodawcy, że skoro na wzorze zarabiasz, to z biegiem lat staje się on dla Ciebie cenniejszy.
Zgłoszenie:
- Opłata za zgłoszenie wzoru przemysłowego – 300 PLN
Ochrona:
- Za I okres ochronny ( 1 – 5 rok) – 150 PLN
- Za II okres ochronny (6 – 10 rok) – 250 PLN
- Za III okres ochronny (11 – 15 rok) – 500 PLN
- Za IV okres ochronny (16 – 20 rok) – 1000 PLN
- Za V okres ochronny (21 – 25 rok) – 2000 PLN
Za publikację informacji o udzielonym prawie – 70 PLN
W razie nieuiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony w wyznaczonym terminie Urząd Patentowy stwierdza wygaśnięcie decyzji o udzieleniu prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.
Przykład:
Takie oto pojemniki, zostały zarejestrowane jako wzory przemysłowe przez firmę BIOWIN z Łodzi. Opłaty urzędowe wyniosły więc łącznie 520 PLN (300 PLN za zgłoszenie, 150 PLN za pierwszy okres ochronny oraz 70 PLN za publikację).
Rejestracja wzoru przemysłowego na Unię Europejską. Ilość odmian wzoru wpływa na opłaty
Zastrzeżenie wzoru wspólnotowego następuje w EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej) w Alicante w Hiszpanii. Wielu przedsiębiorców decyduje się na tę formę ochrony, ponieważ procedura jest błyskawiczna.
Na rejestrację wzoru wspólnotowego czeka się ledwie kilkanaście dni! Wysokość opłat za zarejestrowany wzór wspólnotowy zależy od ilości odmian w zgłoszeniu.
Rejestracja:
- Opłata za rejestrację pierwszego wzoru – 230 EUR
- Opłata za rejestrację każdego wzoru od 2 do 10 – 115 EUR
- Opłata za rejestrację każdego wzoru od 11 w górę – 50 EUR
Publikacja:
- Opłata za publikację pierwszego wzoru – 120 EUR
- Opłata za publikację każdego wzoru od 2 do 10 – 60 EUR
- Opłata za publikację każdego wzoru od 11 w górę – 30 EUR
Przedłużenie ochrony:
- Za I okres przedłużenia ochrony (6 – 10 rok) – 90 EUR
- Za II okres przedłużenia ochrony (11 – 15 rok) – 120 EUR
- Za III okres przedłużenia ochrony (16 – 20 rok) – 150 EUR
- Za IV okres przedłużenia ochrony (21 – 25 rok) – 180 EUR
Przykład:
Firma TEMAS z Hiszpanii zarejestrowała cztery odmiany wzoru przemysłowego w postaci sof. Opłaty urzędowe wyniosły w związku z tym 875 EUR (575 EUR za rejestrację oraz 300 EUR za publikację).
Ciekawostka:
Możliwa jest również ochrona logo jako wzór przemysłowy. Rejestracja jest dużo prostsza, szybsza i tańsza. Zyskujesz w ten sposób prawo wyłączne, które nie jest ograniczone tylko do Twojej niszy biznesowej.
UWAGA! Skorzystaj z dotacji i obniż opłaty za zgłoszenie wzory przemysłowego
Możesz obniżyć opłaty urzędowe aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem.
Ochrona wzoru przemysłowego na wybrane kraje świata
Trzecia procedura, z której możesz skorzystać przy rejestracji swoich wzorów to procedura międzynarodowa. Podanie należy dokonać w Biurze Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie w Szwajcarii.
Wskazanie dokładnych kosztów jest tu o tyle trudniejsze, że zależą one od konkretnych krajów, ilości załączonych rysunków i obszerności opisu wzorów. Mimo wszystko z poniższych wyliczeń jesteś w stanie policzyć orientacyjne koszty.
Rejestracja:
- Opłata urzędowa za zastrzeżenie pierwszego wzoru: 397 CHF
- Opłata urzędowa za zastrzeżenie następnego wzoru: 19 CHF
- Opłata urzędowa za załączenie 7 rysunków: 119 CHF
- Opłata urzędowa za wyznaczenie pojedynczego kraju 42 CHF*
*wskazana opłata urzędowa może się różnić w zależności od kraju i choć zazwyczaj wynosi 42 CHF to są państwa pobierające nawet 733 CHF
Przykład:
W procedurze międzynarodowej poprzez WIPO, na terytorium Ukrainy oraz Unii Europejskiej zastrzeżono wzór przemysłowy przedstawiający taki oto wózek dziecięcy.
Opłaty urzędowe zamknęły się w kwocie 575 CHF (397 CHF opłata podstawowa, 60 CHF za wyznaczenie Ukrainy, 67 CHF za wyznaczenie Unii Europejskiej oraz 51 CHF za 3 reprodukcje wzoru).
Ochrona własności intelektualnej. Dlaczego warto zarejestrować wzór przemysłowy?
Decyzja o zgłoszeniu jest całkowicie dobrowolna. Prawo nikogo do tego nie zmusza.
Pewien minimalny pułap ochrony automatycznie dają Ci przepisy np. ustawy o prawie autorskim. Problem jednak w tym, że nie każdy wzór przemysłowy jest utworem w świetle prawa autorskiego. Po drugie, w trakcie ewentualnego sporu należy udowodnić, kto jest jego twórcą i komu te prawa przysługują.
I tutaj mogą wystąpić istotne komplikacje, jeżeli np. zleciłeś zaprojektowanie mebli zewnętrznemu designerowi.
Jeżeli nie podpisałeś z nim umowy na przeniesienie autorskich praw majątkowych, to tylko on może wystąpić z pozwem, a nie Ty.
Do największych korzyści z formalnej ochrony produktu zaliczam
1. Urzędowe potwierdzenie, że jesteś właścicielem wzoru
Jeżeli przejdziesz całą procedurę zgłoszeniową, Urząd wpisuje Cię jako właściciela praw do wzoru przemysłowego. Te informacje są następnie publikowane w dostępnych on-line bazach. Oznacza to, że możesz na samym produkcie umieścić informację o otrzymanym prawie z rejestracji na wzór przemysłowy, np. w postaci numeru rejestrowego.
2. Otrzymujesz świadectwo rejestracji
Poza wpisaniem Cię jako właściciela wzoru do odpowiedniego rejestru, Urząd wyda Ci świadectwo rejestracji. Ten ozdobny dokument jest często przez przedsiębiorców wykorzystywany w celach marketingowych.
Świadectwo można umieścić na swojej stronie www pokazując klientom, że jesteśmy nowoczesną firmą, która chroni swoją własność.
Udzielenie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego stwierdza się przez wydanie świadectwa rejestracji.
Art. 114 ust. 1 i 2 PWP
Częścią składową świadectwa rejestracji jest opis ochronny wzoru przemysłowego obejmujący ilustrację wzoru przemysłowego oraz opis wyjaśniający ilustrację wzoru, o ile został dołączony do zgłoszenia wzoru.
Zobacz również:
- Czy wzory przemysłowe są lepsze od patentów na wynalazki?
- Co daje „opatentowanie” znaku towarowego? 7 kluczowych korzyści
- Bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego
3. Zabezpieczasz swoje prawa w wielu krajach świata
W zależności od procedury, zastrzeżenia wzoru przemysłowego możesz dokonać na wybrane kraje świata lub regiony. Jeżeli przykładowo planujesz rozpocząć eksport swoich produktów do Niemiec czy Włoch, wystarczy że zarejestrujesz wzór w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (mówimy wówczas o wzorze wspólnotowym). Ze świadectwa rejestracji będzie wynikało, że:
- Tobie przysługują prawa do wzoru;
- na jakim terytorium oraz
- przez jaki okres.
Taką ochronę możesz sobie zapewnić pomimo tego, że finalnie towary będziesz na takie rynki wprowadzał dopiero za kilka lat.
4. Ułatwione dochodzenie roszczeń
Mając chroniony produkt zdecydowanie łatwiej walczyć z naruszycielami. W sądzie nie musisz wykazywać kto jest twórcą wzoru ani od kiedy wprowadzasz go na rynek. Wystarczy, że przedłożysz świadectwo rejestracji, a sąd musi uznać, że wzór należy do Ciebie.
Przez uzyskanie prawa z rejestracji uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
.
Uprawniony może zakazać osobom trzecim wytwarzania, oferowania, wprowadzania do obrotu, importu, eksportu lub używania wytworu, w którym wzór jest zawarty bądź zastosowany, lub składowania takiego wytworu dla takich celów.
Art. 105 ust. 2 i 3 Prawo własności przemysłowej
Sam spór będzie więc dotyczył jedynie tego, czy doszło do naruszenia wzoru przemysłowego przez osoby trzecie.
Tej kwestii poświęciłem osobny artykuł na blogu:
- Patent a wzór przemysłowy. Zaskakujące wnioski!
5. Możliwość sprzedaży i licencjonowania wzoru
Mając urzędowe poświadczenie monopolizacji produktu, dostajesz możliwość zarabiania na nim. Przykładowo, jeżeli zrobiłeś to na siebie jako osobę fizyczną, to możesz udzielić licencji spółce. Ta płacąc Ci za to, de facto dokonuje optymalizacji podatkowej. W takiej sytuacji, nawet jeżeli spółka zbankrutuje, to prawa do samego wzoru pozostają przy Tobie. Z drugiej strony masz możliwość sprzedania wzoru przemysłowego.
Procedura rejestracji wyglądu produktów w Polsce i Unii ma wiele wspólnego.
Ochrona udzielana jest po złożeniu odpowiedniego wniosku. Trwa do 25 lat, podzielonych na 5-letnie okresy ochronne. W procedurze krajowej można zgłosić do 10 odmian danego wzoru. We wspólnotowej, teoretycznie takich odmian może być nieograniczona liczba.
Zastrzeżenie wzoru przemysłowego przez rzecznika patentowego
Jeżeli realnie myślisz o ochronie swoich produktów, mogę zająć się dla Ciebie formalnościami. Jako rzecznik patentowy zawodowo zajmuję się ochroną własności przemysłowej dla przedsiębiorców.
Na co dzień pracuję w rodzinnej kancelarii patentowej. Od 1990 roku zgłosiliśmy dla naszych klientów już ponad 1000 wzorów przemysłowych.
Jeżeli chciałbyś skorzystać z moich usług, to po prostu się ze mną skontaktuj.
Odległość nie jest problemem. Działam całkowicie on-line. Chętnie spotykam się z klientami, ale w naszym biurze w Bydgoszczy. Jeżeli nie jest Ci do mojego miasta po drodze, to pamiętaj, że wszelkie szczegóły zgłoszenia możemy omówić telefonicznie i mailowo.
Zobacz również:
- SME Fund 2024 – Jak skorzystać z dotacji na rejestrację znaku towarowego?
- Jak chronić nazwę firmy? 5 mitów, które mogą zniszczyć Twoją firmę!
- Licencja na wykorzystanie postaci z bajek. Gdzie szukać kontaktu?
- Obrona przez zarzutem naruszenia znaku towarowego.
- Jak dostosować znak towarowy do rejestracji?
- Jak długo trwa uzyskanie decyzji o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy?
- Czy jest obowiązek „patentowania” nazwy i logo firmy?
- Czy można zgłosić logo firmy na os. fizyczną?
- Procedura rejestracji nazwy firmy w Polsce
FAQ
Jak długo trwa ochrona na wzór przemysłowy?
5️⃣ lat z możliwością jej przedłużenia na kolejne tego typu okresy. Finalnie takie prawo z rejestracji wzoru przemysłowego ogranicza się do 25 lat.
Taka rejestracja może wygasnąć w trzech przypadkach:
🔴 Jeżeli zapomnisz wnieść opłaty za kolejny 5 letni okres ochronny.
🔴 Jeżeli minie 25 lat i technicznie nie ma już możliwości dalej chronić wzoru przemysłowego.
🔴 Jeżeli konkurent Ci takie prawo unieważni.
W tym ostatnim przypadku dzieje się to w trybie spornym. Przeciwnik może próbować unieważnić Ci wzór, jeżeli udowodni, że w dacie zgłoszenia nie był nowy. Z tego właśnie powodu warto pomysł takiego zgłoszenia 👉omówić wcześniej z rzecznikiem patentowym.
Jak zastrzec wzór przemysłowy w Polsce i UE i na świecie?
W zależności od terytorium, do dyspozycji masz trzy procedury:
🟢 krajową (np. przed Urzędem Patentowym RP);
🟢 regionalną (np. przed EUIPO);
🟢 międzynarodową (przed WIPO).
Opłaty urzędowe dla każdej procedury się różnią. Najważniejszym elementem podania są odpowiednie zdjęcia bądź rysunki przedmiotu, który chcesz zastrzec. Masz do dyspozycji kilka ujęć. To od tego będzie zależała siła ochrony.
Dobrze zastrzeżony wzór pozwala:
👉 usunąć kopie produktów z Allegro dosłownie jednym mailem;
👉 zablokować reklamę na Facebooku konkurentowi;
👉 łatwiej prowadzić spór z naruszycielem (odwracasz ciężar dowodowy w sądzie).
Czym jest nowość wzoru przemysłowego? Co to jest indywidualny charakter wzoru przemysłowego?
Według ustawy PWP:
👉 Wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami.
👉 Wzór posiada indywidualny charakter, jeżeli ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku, różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo.
👉 Przy ocenie indywidualnego charakteru wzoru przemysłowego bierze się pod uwagę zakres swobody twórczej przy opracowywaniu wzoru.
Co powinien zawierać wniosek o ochronę na wzór przemysłowy w Urzędzie Patentowym?
👉 oznaczenie zgłaszającego, określenie przedmiotu zgłoszenia oraz wniosek o udzielenie prawa z rejestracji;
👉 ilustrację wzoru przemysłowego;
👉 zgłaszający może dołączyć opis wyjaśniający ilustrację wzoru przemysłowego;
👉 ilustracja wzoru przemysłowego musi przedstawiać całość wytworu w przypadku, gdy cześć wytworu posiada nowy i indywidualny charakter.
Co to jest wytwór?
Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.
