Przedsiębiorcy coraz chętniejzastrzegają swoje marki. Na rynku robi się ciasno. Wchodząc w daną nazwę, musisz mieć pewność, że nie naruszysz tym prawa. Twoja firma jest wtedy trochę jak statek wpływający na pole minowe. Kapitan, który wie gdzie jest zagrożenie – ominie je. Takim kapitanem może być dla Ciebie rzecznik patentowy. Robiąc badanie znaku towarowego, sprawdzi czy nie ma jakiś przeszkód w rejestracji. A jeżeli są, to powie Ci jak je obejść.
Mówiąc szczerze, w Polsce jest ogromny bałagan jeżeli chodzi o nazwy firm.
I nie jest to jedynie moja opinia, ale również eksperta z Urzędu Patentowego RP, z którym miałem okazję przeprowadzić wywiad.
Kiedy proponuję moim klientom badanie znaku towarowego (formalnie badanie zdolności rejestrowej znaku towarowego), często nie rozumieją po co to.
A wynika to z kilku powtarzających się mitów.
– 1 –
Wpisałem firmę do CEIDG/ KRS, więc działam legalnie.
Być może czujesz się bezpiecznie ponieważ nikt nie robił Ci problemu kiedy zakładałeś firmę. Gdyby było coś nie tak z jej nazwą, urzędnik na pewno zwróciłby na to uwagę.
Czyżby?
Wyobraź sobie, że na dzień pisania tego artykułu w rejestrze CEIDG było aż 400 działalności gospodarczych o nazwie TOMBUD. Możesz to samemu sprawdzić tutaj.
Prawda jest taka, że nikt nie wyręczy Cię w badaniu znaku towarowego. Często praca urzędnika ogranicza się do sprawdzenia czy prawidłowo wypełniłeś dokumenty. Odpowiedzialność za wybranie bezpiecznej nazwy spoczywa na Tobie.
Wpis do CEIDG lub KRS nie ochroni Cię w przypadku sporu.
Niezarejestrowany wzór wspólnotowy zainteresuje przedsiębiorców, którzy wytwarzają produkty “o krótkim życiu”. Chodzi o towary sezonowe, których atrakcyjność dla konsumentów szybko mija. Jak szybko zapewnić ochronę prawną np. kolekcji obuwia?Dokładnie o tym przeczytasz w dzisiejszym wpisie na blogu 🙂
Niezarejestrowany wzór wspólnotowy – definicja
Wyjaśnię ci wszystko w prosty sposób.
Chcąc chronić wygląd danego przedmiotu w Polsce, możesz do tego wykorzystać wzór przemysłowy. Rejestruje się go w Urzędzie Patentowym w Warszawie. Jeżeli ochronę na swój produkt chcesz rozciągnąć na całą Unię Europejską możesz wykorzystać wzór wspólnotowy. W tym przypadku rejestracji dokonuje się w EUIPO (Urząd UE ds. Własności Intelektualnej) w Alicante w Hiszpanii.
W zasadzie poza zasięgiem terytorialnym oba rodzaje wzorów wiele się nie różnią. Aby uzyskać ochronę, musisz jednak formalnie wysłać zgłoszenie. Warto więc o tym pomyśleć zawczasu.
Przepisy unijne dają ci możliwość ochrony w dwóch wariantach:
jako wzór wspólnotowy (wymagane rejestracja w EUIPO)
jako niezarejestrowany wzór wspólnotowy (nie ma wymogu rejestracji)
Nowość wzoru przemysłowego potrafi spędzić sen z powiek niejednemu przedsiębiorcy. Sam miałem okazję przekazać kilku złą wiadomość. Ich produkt, który tak rewelacyjnie się sprzedaje, nie może być chroniony w Urzędzie Patentowym. W dzisiejszym wpisie opowiem ci jakich błędów unikać, aby twoja ochrona prawna była po prostu nie do ruszenia 🙂
Po pierwsze musisz wiedzieć, że nowość wzoru przemysłowego rozumiana jest inaczej jak w znaczeniu potocznym. Oczywiście najprościej mówiąc chodzi tutaj o ujawnienie wzoru zanim zostanie on zgłoszony do Urzędu Patentowego. Aby jednak uznać, że nowość wzoru przemysłowego została naruszona, muszą jednak być spełnione i inne przesłanki. Nie każde bowiem ujawnienie od razu dyskwalifikuje twój produkt.
Podstawowa zasada nowości
Wzór przemysłowy uważany jest za nowy, jeżeli przed datą zgłoszenia go do Urzędu Patentowego, identyczny wzór nie został publicznie udostępniony. Co najważniejsze, wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie, również wtedy, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami. Chodzi więc o przypadki, kiedy porównywane wzory różnią się niuansami niedostrzegalnymi dla przeciętnego człowieka.
Urząd Patentowy nie sprawdza, czy przesłany mu wzór spełnia przesłanki nowości. Nowość wzoru przemysłowego może za to zostać zweryfikowana, w wyniku postępowania o stwierdzenie nieważności wzoru. Taka procedura najczęściej wszczynana jest przez konkurenta z branży.
Tak czy inaczej to na twoich barkach spoczywa odpowiedzialność za zgłoszenie, które powinno spełniać wszystkie ustawowe wymagania. Z pewnością pomoże ci w tym profesjonalny pełnomocnik jakim jest rzecznik patentowy.
Jak rozumieć publiczne udostępnienie wzoru?
Publicznym udostępnieniem, będzie każdy akt umożliwiający zapoznanie się ze wzorem nieograniczonej liczbie osób, zawodowo zajmujących się dziedziną, której dotyczy wzór. Można przez to rozumieć osoby, które w ramach określonej branży zajmują się wyglądem produktów. Projektanci, osoby odpowiedzialne za marketing czy rozwój produktów, sprzedawcy, handlowcy.
Sytuacja wygląda ciekawie, jeżeli spojrzymy na zakres terytorialny ewentualnego udostępnienia wzoru. W polskim prawie brak bowiem jakiegokolwiek geograficznego zawężenia, jeżeli chodzi o stan wiedzy specjalistów z danej branży. Przepisy odnoszące się do wspólnotowego wzoru już takie zapisy posiadają (mowa jest o obszarze Wspólnoty).
Jaki to będzie miało wpływ na twoje interesy? Jeżeli ujawnisz swój wzór na wystawie w Chinach, może to być podstawa do unieważnienia wzoru przemysłowego krajowego ale ochrona wspólnotowego może się utrzymać.
Jak może nastąpić ujawnienie wzoru?
Formy publicznego udostępnienia niweczące nowość wzoru przemysłowego zostały wymienione w ustawie PrWłPrzem. Może to być:
stosowanie;
wystawienie;
ujawnienie w inny sposób.
Faktycznie chodzi więc o przypadki sprzedaży wzoru, oraz jego reklamy (zdjęcia, ulotki, banery czy katalogi). Nowość wzoru przemysłowego można zaprzepaścić publikując artykuł w gazecie branżowej (jeżeli np. dodamy do niego zdjęcie produktu). W praktyce przyjmuje się bowiem, że w dacie publikacji czasopisma, z tą formą udostępnienia publicznego mogli zapoznać się specjaliści z danej branży.
Ujawnienia nieszkodzące nowości
Nie niweczy nowości ujawnienie wzoru osobie trzeciej, która w sposób wyraźny lub dorozumiany była zobowiązana do zachowania poufności. Chodzi tutaj na przykład, o sytuację kiedy przedsiębiorcy prowadzą między sobą korespondencję handlową. Ze swej natury taka korespondencja ma charakter poufna i można domniemywać, że nie dotrze do nieograniczonego kręgu odbiorców- profesjonalistów.
Kolejnym przypadkiem udostępnienia wzoru, które nie uchybia nowości jest ujawnienie go przez twórcę, jego następcę prawnego lub osobę trzecią za zgodą uprawnionego. Pod warunkiem jednak, że nie nastąpiło to wcześniej niż na 12 miesięcy od daty dokonania formalnego zgłoszenia do Urzędu Patentowego.
Nowość wzoru przemysłowego – podsumowanie
Wzór przemysłowy, który został zgłoszony do rejestracji z naruszeniem nasady nowości może zostać unieważniony.
Urząd Patentowy nie sprawdza, czy wzór przemysłowy spełnia przesłankę nowości.
Ujawnienie wzoru następuje wtedy, kiedy wiadomość o wzorze może dotrzeć do osób zawodowo zajmujących się daną dziedziną.
Nie niweczy nowości ujawnienie wzoru osobie trzeciej, która miała zachować poufność.
Nie niweczy nowości ujawnienie wzoru w terminie 12 miesięcy przed dokonaniem formalnego zgłoszenia.
Jak widzisz pojęcie nowości obwarowane jest szeregiem zastrzeżeń. Mimo wszystko dość często przedsiębiorcy zgłaszają do ochrony przedmioty, których ochronę, jeżeli ma się odpowiednie dowody, łatwo unieważnić. Cały zabieg mija się wtedy z celem. Posiadasz wtedy bowiem świadectwo ochronne, którego boisz się użyć, aby nie zostać pozbawionym praw z rejestracji. Pamiętaj więc, że nowość wzoru przemysłowego, to kluczowa kwestia jeżeli myślisz o skutecznej i trwałej ochronie prawnej swojego produktu.
Zastrzeżenie nazwy i logo firmy w Urzędzie Patentowym wymaga wniesienia określonych opłat urzędowych. Koszt rejestracji znaku towarowego uzależniony jest zasadniczo od dwóch czynników. Z jednej strony od zasięgu terytorialnego ochrony (im jest większy, tym cena będzie wyższa). Z drugiej, od ilości klas towarowych wskazanych w zgłoszeniu. Jeżeli formalnościami ma się dla Ciebie zająć rzecznik patentowy, to przeczytaj o stawkach minimalnych za jego usługi.
Marka firmy = magnes na klientów.
Przedsiębiorcy inwestują w reklamę oraz poprawę jakości obsługi klienta, aby pozytywnie wyróżnić się na tle konkurencji. Jeżeli im się to uda, klienci odwdzięczają się takiej marce zaufaniem. A to daje już konkretną przewagę konkurencyjną.
Podam Ci prosty przykład.
Co byś wybrał, telewizor SONY czy tańszy model, ale nieznanej marki?
Myślę, że większość osób dokonując zakupu nie kierowałaby się jedynie ceną. SONY gwarantuje, że jej towary poniżej pewnego poziomu nie schodzą.
Kupując telewizor tej marki zapewniamy sobie poczucie bezpieczeństwa.
Chcę przez to powiedzieć, że dobrze rozpoznawalna marka przyciąga klientów. Nawet jeżeli ta rozpoznawalność obejmuje tylko miasto, w którym działasz. Często to właśnie marka jest najcenniejszym aktywem przedsiębiorstwa.
Idealnie podsumował to John Stuart, dyrektor korporacji Quaker:
Gdyby trzeba było podzielić firmę, to oddałbym majątek, halę produkcyjną i wyposażenie, a sobie zatrzymałbym markę. I tak wyszedłbym na tym o wiele lepiej.
Wzór, który chcesz zarejestrować, musi być nie tylko nowy ale i posiadać tzw. indywidualny charakter. Są to dwa wymogi stawiane wzorowi, które wprost wynikają z ustawy. O nowości pisałem na blogu już w tym artykule. Dzisiaj z kolei chciałbym Ci opowiedzieć czym jest indywidualny charakter wzoru przemysłowego.
Indywidualny charakter wzoru – definicja
Wzór przemysłowy cechuje indywidualny charakter, jeżeli ogólne wrażenie jakie wywołuje on u zorientowanego użytkownika (dostatecznie świadomego i poinformowanego), różni się od wrażenia wywołanego przez wzór publicznie udostępniony przed data wg której został on zgłoszony do rejestracji.
Oceniając indywidualny charakter wzoru, bierze się pod uwagę zakres swobody twórczej przy jego opracowywaniu.
Mówiąc jednak prostszym językiem.
Wzór posiada indywidualny charakter, jeżeli dostatecznie różni się od tego co jest już obecne na rynku. Jeżeli więc, chcesz zarejestrować np. pojemnik na olej, pojemnik ten powinien posiadać kształt, który sprawi, że będzie go można odróżnić od istniejących już tego typu przedmiotów.
Na ile wzór musi się odróżniać?
No i tutaj pojawiają się schody.
Jeżeli będziesz chciał unieważnić czyjś wzór, z pewnością znajdziesz wiele cech wspólnych z tym co jest już na rynku. Jeżeli to Tobie ktoś taką ochronę będzie chciał obalić, znajdziesz jeszcze więcej argumentów na to, że wzory dostatecznie się różnią.
Takie ciekawe zjawisko obserwuję w swojej pracy 🙂
No dobrze, ale co na to prawo?
Pytanie jest o tyle istotne, że przecież nowe wzory garściami czerpią z tego co wcześniej powstało.
Ustawodawca wskazuje, że porównania dokonuje się w oparciu o wrażenie jakie wzór wywoła na zorientowanym użytkowniku.
A nie jest nim przeciętny mało uważny konsument.
To raczej osoba, która nie będąc twórcą czy ekspertem technicznym zna różne wzory istniejące w danej branży. W związku z zainteresowaniem danymi towarami wykazuje wysoki poziom uwagi przy ich używaniu.
Wracając do mojego przykładu pojemnika na olej. Za zorientowanego użytkownika można by uznać właściciela punktu sprzedaży, który zaopatruje się w tego typu produkty. Ewentualnie jego pracowników (sprzedawców, kasjerów).
Ocena indywidualnego charakteru
Można przyjąć, że chodzi o określone wrażenia postrzegane zmysłem wzroku.
Oceniając indywidualny charakter wzoru należy brać pod uwagę całościowe wrażenie jakie produkt wywołuje na zorientowanym użytkowniku.
Wzór może zawierać dużą liczbę odróżniających go szczegółów, jednak jeżeli pomimo tego nadal nie będzie sprawiał odmiennego wrażenia, zostanie uznany za nieposiadający indywidualnego charakteru.
Nie jest więc obejściem prawa stworzenie pojemnika na olej, który upodabnia się do markowego produktu, ale posiada np. szereg niewidocznych na pierwszy rzut oka żłobień.
Podsumowując, indywidualny charakter jest obok nowości niezbędną przesłanką zdolności rejestrowej wzoru przemysłowego. Jeżeli, któryś z tych wymogów nie zostanie spełniony, prawo z rejestracji może zostać łatwo unieważnione. Nie jest więc sztuką uzyskanie takiego prawa, ale jego skuteczna obrona przy ewentualnym sporze.
Dzień dobry!