Mikołaj Lech
rzecznik patentowy
Spis treści
- • Jak sprawdzić czy wybrana przez Ciebie nazwa firmy jest wolna?
- • Gdzie należy sprawdzić dostępność nazwy?
- • 1# – Wyszukiwarka krajowa
- • 2# – Wyszukiwarka unijna
- • 3# – Wyszukiwarka międzynarodowa
- • Sprawdzenie dostępności nazwy swojej firmy – najczęstszy błąd
- • Jak ocenić czy znaki są podobne?
- • Czy 50% tych samych literek w słowie oznacza kolizję?
- • Czy takie samo logo oznacza kolizję?
- • Kiedy ekspert na pewno odmówi Ci rejestracji?
- • Jak zbadać czy daną nazwę firmy można zastrzec?
- • Logo łatwiej zastrzec niż słowo/słowa
- • Bezpłatna analiza nazwy oraz logotypu firmy. Warto?
- • Jak sprawdzić czy wybrana przez nas nazwa nie jest zastrzeżona?
Jak sprawdzić czy nazwa jest zastrzeżona?
Nazwę i logo firmy zastrzega się poprzez rejestrację znaku towarowego w Urzędzie Patentowym. Choć prawo nikogo do tego nie zmusza, to wiele firm decyduje się na taką formalną ochronę. O tym, co ich do tego przekonuje, przeczytasz w artykule:
Po przejściu całej procedury ekspert wydaje świadectwo ochronne, w którym będziesz wymieniony jako wyłączny właściciel praw do znaku towarowego.
Wszystko zostanie dodatkowo odnotowane w stosownym rejestrze. To właśnie tam każda osoba może zweryfikować czy jej nazwa jest wolna i czy nikt wcześniej nie zastrzegł czegoś podobnego.
Od momentu rejestracji konkurent, który wejdzie w taką samą nazwę, naruszy Twoje prawa. Zmuszenie go do jej zmiany będzie o tyle proste, że swój monopol prawny łatwo udowodnisz, pokazując świadectwo.
Odwracasz tym ciężar dowodowy. Teraz to przeciwnik musi udowodnić, dlaczego jego zdaniem mógł się legalnie posługiwać tym słowem. Samą procedurę opisałem tutaj:
- Jak zgłosić znak towarowy? 7 etapów procedury
Gdzie warto sprawdzić czy nazwa firmy jest zastrzeżona?
Dostęp do rejestrów patentowych jest darmowy. W większości przypadków możesz je przeglądać on-line. Tego typu bazy zawierają informacje o znakach towarowych zgłoszonych, zarejestrowanych oraz wygasłych. Jeżeli planujesz swój biznes rozwijać w Polsce, to powinieneś prześwietlić trzy bazy.
Wyszukiwarka znaków towarowych krajowych (UPRP)
Administruje ją Urząd Patentowy RP w Warszawie. Są tam znaki towarowe, których ochrona obejmuje terytorium naszego kraju. Nie możesz jednak ograniczać się w poszukiwaniach tylko do tego rejestru. Chodzi o to, że Polskę mogą obejmować również znaki towarowe unijne oraz międzynarodowe.
Wyszukiwarka znaków towarowych Unii Europejskiej (EUIPO)
Ten rejestr administruje Urząd UE ds. Własności Intelektualnej z Hiszpanii. Jak łatwo się domyślić, znajdziesz tam znaki, które swoim zasięgiem obejmują wszystkie kraje unijne, w tym Polskę.
Baza znaków towarowych międzynarodowych (WIPO)
Tą bazą administruje Światowa Organizacja Własności Intelektualnej z siedzibą w Szwajcarii. Właściciel zarejestrowanego znaku towarowego może jego ochronę rozszerzyć na wybraną wiązkę państw świata m.in. na Polskę.
Pamiętaj, że jako rzecznik patentowy, mogę przeanalizować od strony prawnej Twoją markę. Po prostu napisz do mnie w tej sprawie.
Sprawdzanie dostępności nazwy firmy – najczęstszy błąd przedsiębiorców!
Niedawno odbyłem ciekawą rozmowę. Pewien przedsiębiorca mocno się zdziwił, kiedy powiedziałem mu, że pełna weryfikacja nazwy firmy to u mnie usługa płatna.
Powiedział coś w stylu:
Przecież to jest dla Pana ledwie 5 minut pracy.
Nie on pierwszy uważał, że badanie to prosta i szybka robota.
Wtedy do mnie jednak dotarło, z czego wynika to błędne przekonanie. Ludzie podchodzą do badania nazwy jak do szukania wolnej domeny internetowej. Poświęcają na to kilka minut i jak nic nie znajdują, to uznają, że wolno im w taką markę wejść.
To poważny błąd, który może mieć dla Ciebie katastrofalne skutki!
Zresztą sam pomyśl. Przecież gdyby „opatentowane” znaki towarowe były chronione tylko na identyczność, to ta ochrona byłaby iluzoryczna. To by oznaczało, że wszelkiej maści podróbki marki ADIDAS jak ADLDAS, ADONIS czy ADIDRES nie łamią prawa.
Ważne
Jeżeli chcesz sprawdzić, czy Twoja nazwa firmy jest wolna, to nie ograniczaj się tylko do badania na identyczność. Kolizją mogą być również znaki towarowe podobne. To mit, że wystarczy zrobić 30% zmian, aby obejść prawo.
Weryfikacja nazwy firmy. Jak ocenić czy zarejestrowane znaki towarowe są podobne?
Niestety przepisy nie zawierają instrukcji jak weryfikować to podobieństwo.
Tutaj pewne reguły kolizyjności zostały wypracowane na przestrzeni ostatnich 20 lat właśnie przez sądy. Przykładowo jedna z tych reguł mówi, że jeżeli późniejszy znak zawiera w sobie najbardziej fantazyjny element znaku wcześniejszego, to może to wprowadzać klientów w błąd. Czyli za podobne można uznać poniższe znaki.
FENIX sklep monopolowy
vs
supermarket Feniks
Robiąc porównanie, trzeba ocenić czy znaki są na tyle do siebie podobne, że może to wprowadzać w błąd klientów. Nie jest łatwo samodzielnie to ustalić.
I pokażę Ci to na kilku przykładach.
Czy podobne znaczenie znaków to już naruszenie prawa?
Niedawno zakończył się interesujący proces sądowy pomiędzy polską marką KAJMAN a LACOSTE. Jak Ci się wydaje, czy poniższe znaki zostały uznane przez sąd za kolizyjnie podobne?
Okazuje się, że tak!
Przeważyło to, że oba znaki przedstawiają gady z rodziny krokodylowatych.
UWAGA! Niższe opłaty za rejestrację znaku towarowego Twojej firmy!
Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem.
Jak sprawdzić zastrzeżenie nazwy firmy? Czy 50% tych samych literek oznacza naruszenie?
To, że nie jest tak łatwo ocenić ryzyko wprowadzenia w błąd, pokazuje inny przykład. Zadam Ci to samo pytanie. Czy robiąc badanie, uznałbyś poniższe znaki za podobne?
W sumie tylko pierwszy człon tych znaków jest taki sam. Finalnie po 5-letnim postępowaniu sąd uznał, że oba znaki towarowe są kolizyjnie podobne. Odmówił więc rejestracji na znak COSIMO. Przeważyło podobieństwo wizualne.
W jednym z wcześniejszych spraw Sąd wskazał, że
[…] dwa znaki są do siebie podobne między innymi wówczas, gdy są choćby częściowo postrzegane przez właściwy krąg odbiorców, jako identyczne pod względem jednego lub kilku aspektów.
Wyrok SPI z dnia 23.10.2002 r. w sprawie T 6/01 „Matratzen”, pkt 30
O podobieństwie decyduje Urząd Patentowy lub sąd
Będę może brutalny, ale jeżeli robisz poszukiwania w bazach urzędowych, to nie jest ważne czy według Ciebie znaki się różnią. Liczy się jedynie to, jak Twoją sprawę zinterpretuje ekspert lub sędzia.
Wchodząc ze swoją marką na rynek, musisz mieć pewność, że wybronisz się, jeżeli ktoś Cię pozwie.
Jeżeli nie chcesz popełnić tutaj błędu, zleć analizę swojej marki osobie, która zna aktualne orzecznictwo sądów, czyli rzecznikowi patentowemu.
W naszej kancelarii patentowej takich badań robię kilkanaście miesięcznie. Do tego dochodzą spory o znaki towarowe czy poprzedzające je konsultacje. Uwierz mi, że to zawsze są bardzo zawiłe sprawy.
Aby nie być gołosłownym, spójrz na kolejne przykłady.
Czy identyczne logo oznacza, że mamy kolizję?
Jak myślisz, czy sędzia uznałby te znaki za podobne?
Okazuje się, że w świetle prawa znaków towarowych te oznaczenia… są niepodobne. Zauważ, że ktoś, kto potrzebuje żelu do twarzy, przez pomyłkę nie kupi swetra. To, że ich grafika jest identyczna, nie ma znaczenia.
A jak myślisz, co by się stało, gdyby drugi znak służył do oznaczania „usług masażu”.
Również tutaj mamy zupełnie inne klasy.
Teraz oba znaki… zostałyby uznane za podobne.
A wynika to z tego, że do masażu używa się kosmetyków. Mamy więc związek między towarem a usługą co grozi pomyłką u klientów. Czyli towary i usługi z różnych klas w pewnych przypadkach mogą być podobne.
Kiedy Urząd Patentowy odmówi rejestracji nazwy i logo?
Pozwól teraz, że namieszam Ci w głowie jeszcze bardziej 🙂
Musisz wiedzieć, że nawet jak nie znajdziesz znaków identycznych ani podobnych, to ekspert rozpatrujący zgłoszenie i tak może Ci odmówić ochrony. Tak się stanie, jeżeli uzna, że Twoja nazwa jest:
- opisowa (czyli łopatologicznie wskazuje, co pod nią oferujesz);
- rodzajowa (czyli, że weszła już do powszechnego użytku);
- niedystynktywna (nie pozwala wyróżnić Cię na rynku).
Przykład kiedy nazwa firmy została uznana za opisową
Jak myślisz, co jest oferowane pod domeną ButSklep.pl?
To chyba oczywiste, że buty. 🙂
Tak też uznał UPRP, dlatego w 2019 roku odmówił ochrony na ten znak. Wszystko ładnie pięknie, ale 11 lat wcześniej w identycznej sprawie ochronę przyznał.
To pokazuje, że praktyka ekspertów zmienia się w czasie.
Jeżeli więc podobny znak był chroniony w przeszłości, to nadal nie masz pewności czy Twój zostanie dziś zarejestrowany. Pomóc może rzecznik patentowy, który poprzez to, że robi wiele zgłoszeń, zna bieżącą praktykę.
Rodzajowe znaki towarowe
Do kategorii określeń rodzajowych należą np. krówki. Kiedyś była to nazwa fantazyjna, ale tak się spopularyzowała, że przestała obecnie kojarzyć się z konkretnym producentem. Jeżeli więc dana marka osiągnie tak dużą popularność, że staje się synonimem kategorii towarów lub usług, to wchodzi do domeny publicznej. Z drugiej strony próba zastrzeżenia takiego określenia powinna być przez eksperta zablokowana.
W tym kontekście co myślisz o znaku NOWOCZESNA STODOŁA?
UPRP odmówił rejestracji. Uzasadnił to tym, że jest to budynek na planie stodoły, zaprojektowany dla ludzi. Tyle że w identycznej sprawie EUIPO już takich obiekcji nie miał i znak w wersji słownej zarejestrował.
Jak więc widzisz, choć przepisy są ujednolicone, to praktyka ekspertów może się różnić.
Niedystynktywne znaki towarowe
Podstawowym zadaniem znaków towarowych jest wyróżnić dany towar lub usługę na rynku. Oznaczenie, które na to nie pozwala, nie jest w ogóle znakiem towarowym. Do tego grona należą powyższe znaki opisowe i rodzajowe. Może się jednak zdarzyć tak, że po samej nazwie nie będziesz w stanie domyślić się, co jest pod nią oferowane. Mimo to nadal nie da się jej zastrzec. To właśnie określenia niedystynktywne.
Przykładem niech będzie nieudana próba zgłoszenia sformułowania Okazje.pl. Tak na marginesie prowadziliśmy szalenie ciekawe postępowanie sporne o tę domenę, co opisałem tutaj:
Jak się zastanowić, to określenie „okazje” może być wykorzystywane w każdej branży. Jego monopolizacja na rzecz jednego podmiotu sparaliżowałaby rynek. Z drugiej strony, często wystarczy taką nazwę ubrać w grafikę, aby tę przeszkodę obejść.
Problem w tym, że zlokalizowanie nazwy niedystynktywnej nie jest proste.
I z tym problemem borykają się również duzi gracze na rynku. Jeżeli interesujesz się marketingiem, to możesz kojarzyć genialne konferencje spod szyldu I LOVE MARKETING. Właściciele tej marki zgłosili do ochrony nazwę i logo.
EUIPO w obu przypadkach odmówił im ochrony na kluczowe usługi.
Ekspert z EUIPO uznał, że znaki nie miały w sobie, nic co zapadałoby w pamięć.
Prawna ochrona marki. Jak sprawdzić, czy nazwę można zarejestrować?
Jeżeli zastanawiasz się, czy nie używasz przypadkiem określenia opisowego, to zrób prosty tekst. Wyobraź sobie, że zaczepiasz 10 osób na ulicy. To muszą być Twoi potencjalni klienci. Zadaj im pytanie, jak myślą co jest oferowane pod danym słowem… [tutaj Twoja nazwa]. W zależności od ich reakcji będziesz w stanie ocenić czy używasz nazwy opisowej, czy nie.
Jak myślisz, ile osób prawidłowo rozszyfruje, co oferuje „barber Warszawa”?
Moim zdaniem 10/10. Czyli takiego zestawienia słów nie zmonopolizujesz.
Co innego całkowicie fantazyjna nazwa MENTIS.
Są jeszcze sytuacje graniczne, gdzie znak może być uznany za sugerujący jak PIEKUŚ dla piekarni. Tutaj warto skonsultować się z rzecznikiem patentowym.
Logo łatwiej zastrzec niż nazwę, ale nie w każdym przypadku
Zarzut opisowości można obejść, ubierając daną nazwę w oryginalną grafikę. Chodzi o to, aby odbiorca rozpoznawał Twoją markę po niebanalnych elementach graficznych. To jednak również jest mocno ocenne. I jestem ciekawy, co myślisz o poniższym znaku.
(posłania dla zwierząt)
Mamy tutaj ciekawą grę słów Beds4Dogs i rysunek psa? Jak myślisz, czy ta fantazyjność jest na dostatecznym poziomie? Okazuje się, że nie. EUIPO uznało, że każdy element tego znaku jest opisowy – również grafika.
Co ciekawe rok później bez najmniejszych problemów ktoś zarejestrował słowny znak:
BedDog
EUTM-017820151
(posłania dla zwierząt)
Urzędy patentowe różnie interpretują grafikę znaku
Urzędnicy mogą inaczej oceniać fantazyjność szaty graficznej znaku. Na pewno nie można wszystkiego upraszczać do stwierdzenia, że zawsze ubranie nazwy opisowej w grafikę sprawi, że znak zarejestrujesz.
Ciekawostka
Człowiek, który zgłosił powyższe znaki, ubiegał się również o patent na sposób podawania sushi (P.391050). W jego opisie czytamy:
Sposób podawania sushi, znamienny tym, że sushi układane jest na ciele modelki lub modela, przy czym wokół sushi ułożona jest dekoracja z płatków kwiatów.
UPRP odmówił przyznania patentu wskazując, że to rozwiązanie nie ma charakteru technicznego, więc nie jest w ogóle wynalazkiem.
Zobacz również:
- Co daje „opatentowanie” znaku towarowego? 7 kluczowych korzyści
Bezpłatna weryfikacja nazwy oraz logo firmy a ryzyko sporów (kolizja z KRS i CEIDG)
Tymi przykładami chciałem Ci pokazać, że pogłębiona analiza marki jest skomplikowana.
Jeżeli zastanawiałeś się jak sprawdzić, czy nazwa jest zastrzeżona, to teraz rozumiesz, że nie da się tego zrobić w kilka minut. Takie poszukiwania to żmudny i czasochłonny proces, który mi jako rzecznikowi patentowemu zajmuje od 3 do nawet 10 godzin. Wynika to z tego, że zagrożeniem może być również to co znajduje się w rejestrach przedsiębiorców KRS i CEIDG.
Badanie kończę pisemną opinią, gdzie na kilkunastu stronach analizuję wszelkie ryzyka, a potem przedstawiam konkretne rekomendacje. Jeżeli znajdę przeszkodę, to wskazuję co należy w znaku zmienić, aby ją obejść. Badanie musi być tak szczegółowe, aby nie popełnić błędu. W końcu od tego zależy bezpieczeństwo biznesu mojego Klienta.
Tymczasem w internecie wiele firm reklamuje się, że robią bezpłatny audyt w kilkadziesiąt minut po wysłaniu im zapytania. Moim zdaniem to tani chwyt marketingowy. I potwierdzają to przypadki osób, które po takim badaniu do mnie trafiły.
Poświęciłem temu poniższe nagranie.
Jak sprawdzić czy nazwa firmy jest już zastrzeżona? Podsumowanie
- Ustal, w jakich klasach znajdują się towary/usługi, które oferujesz.
- Oceń, czy dane słowo/słowa nie są wyłączone z rejestracji.
- Zweryfikuj dostępność nazwy we wszystkich bazach urzędowych.
- Zrób poszukiwania w ramach znaków towarowych podobnych.
- Dla bezpieczeństwa skonsultuj to, co znalazłeś z rzecznikiem patentowym.
Pytanie o to „jak sprawdzić, czy nazwa jest zastrzeżona” dostaję bardzo często. Równie często ludzie nie rozumieją, jak szalenie ważna jest to czynność. Powtórzę, że taką analizę nie robi się jak szukania wolnej domeny internetowej. Tam wyniki są czarno-białe (domena jest zajęta lub wolna). Częściej to odcienie szarości. Znajduję takie znaki, które klient może naruszać i to pomimo tego, że nie są identyczne. Wtedy rekomenduję zrobienie zmian.
Wszystko po to, abym w przypadku konfliktu miał argumenty do obrony mojego Klienta.
Zobacz również:
- Klasyfikacja nicejska. 7 dobrych praktyk
- Ile trwa „opatentowanie” marki w kraju lub za granicą?
- Chcesz zarejestrować nazwę oraz logotyp. Czy to są dwa zgłoszenia?
- Co oznacza TM przy logo produktu?
- Strefa Marek Allegro. Na czym polega i jak podnosi sprzedaż?
- Ile kosztuje ochrona logotypu w Unii Europejskiej?
- Licencja na wykorzystanie postaci z bajek. Gdzie szukać kontaktu?
- Czy właścicielem znaku słownego może być osoba nie prowadząca działalności gospodarczej?
FAQ
Moja nazwa różni w 30% od tego co ma konkurencja. Czy to bezpieczne?
To dużo, dużo bardziej skomplikowane. Nie ma ustawowej ilości różnic, które dają bezpieczeństwo. To ocenia się każdorazowo dla każdej sprawy.
🔴 Przykład naruszenia. Za podobne zostaną uznane znaki: SKLEP MONOPOLOWY FENIX oraz MARKET FENIKS. Choć 80% literek jest różnych, klienci będą kojarzyć oba sklepy po oznaczeniu Fenix. Jego zapis nie ma znaczenia.
🟢 Przykład braku kolizji. KLINIKA ONKOMEDIKA oraz LECZNICA ONKOMEDIKA. Chorzy na raka od razu odczytają, że jest to miejsce gdzie leczy się ten typ choroby. Jest to więc określenie opisowe, którym każdy może się posługiwać.
Pogłębiona analiza marki to czasochłonny i bardzo odpowiedzialny proces. Błąd na tym etapie sprawi, że po kilku miesiącach możesz być zmuszony do zmiany nazwy firmy. Warto więc takie badanie 👉zlecić kancelarii patentowej, która specjalizuje się w rejestrowaniu znaków towarowych.
Jakich nazw nie da się chronić w UPRP?
Są określone typy oznaczeń, które ekspert rozpatrujący zgłoszenie odrzuci. Statystyki podają, że zdarza się to w 28% spraw. W takim przypadku stracisz wszystkie opłaty za zgłoszenie.
Najczęściej powodem odmowy jest to, że użyte przez Ciebie słowa są:
🔴 Opisowe. Chodzi o pojęcia zbyt powszechne i popularne w Twojej branży. Przykładowo „alkohole24” czy VIP MEBLE.
🔴 Rodzajowe. To sformułowania, które weszły do języka potocznego. „Super dziara” to salon tatuażu, a „Czarna Siekiera” to potocznie kawa.
🔴 Niedystynktywne. Chodzi o określenia, które nie wskazują na konkretny towar albo usługę, ale i tak należą do domeny publicznej, np. OKAZJE.PL.
UWAGA. Odmowę możesz dostać nawet wtedy, kiedy tylko Ty daną nazwą się posługujesz. Dla eksperta liczy się jedynie to, jak ją odczyta kupujący. Rozwiązaniem może być zgłoszenie nie słowa a logotypu🟢. Dokładnie tłumaczę to tutaj: 4 strategie na ochronę marki.
