Wspólnotowe wzory przemysłowe cieszą się rosnącym zainteresowaniem przedsiębiorców. Co roku rejestruje się ich ponad 80 000! Pomyślałem więc, że to wystarczający powód aby nieco przybliżyć Ci ich ogólną charakterystykę. Poniżej znajdziesz listę pytań, z którymi najczęściej się spotykam. Jeżeli masz jakieś własne, napisz je proszę w komentarzu.
Wspólnotowe wzory przemysłowe, czyli co?
Mówiąc najprościej, definicja polskich “wzorów przemysłowych” i unijnych “wzorów wspólnotowych” jest w dużej części zbieżna. Regulacje unijne (dyrektywa 98/71 i rozporządzenie Nr 6/2002) odnoszące się do wzorów mówią, że jest to:
“postać całości lub części produktu wynikająca w szczególności z cech linii, konturów, kolorystyki, kształtu tekstury i/lub materiałów samego produktu i/lub jego ornamentacji “.
Tłumacząc to wszystko na język zrozumiały dla przeciętnego człowieka, wzorami mogą być:
- etykiety na opakowania;
- opakowania produktów (np. butelki, pudełka);
- kształty samych produktów (np. zabawek, perfum, butów, produktów spożywczych);
- wygląd mebli i przedmiotów dnia codziennego;
- sprzęt sportowy;
- loga,
- wygląd sprzętu elektronicznego (tutaj opisałem politykę firmy APPLE w tym zakresie);
- projekty stron internetowych oraz layout oprogramowania;
- pod pewnymi warunkami kształty urządzeń mechanicznych.
Wspólnotowe wzory przemysłowe chronią tak na prawdę kształt samych produktów. W tej formie może być zabezpieczony wygląd od małego cukierka do dużej stacji benzynowej. Jest to mocno związane ze wzornictwem przemysłowym. Wiadomo przecież, że ludzie kupują oczami.
Im dany towar jest atrakcyjniejszy dla konsumenta, tym chętniej po niego sięgnie.
Gdzie rejestruje się wspólnotowe wzory przemysłowe?
Możesz tego dokonać bezpośrednio w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) w Alicante, w Hiszpanii lub za pośrednictwem polskiego Urzędu Patentowego.
OHIM sprawdź jedynie złożoną dokumentację pod kątem formalnym tzn. czy wzór odpowiada swojej definicji i nie jest np. sprzeczny z porządkiem publicznym. W przypadku stwierdzenia takiej przeszkody, odmawia ochrony. Jeżeli wszystkie wymogi zostały spełnione, OHIM wpisuje zgłoszenie do Rejestru Wzorów Wspólnotowych, nadaje numer rejestrowy oraz przyznaje świadectwo rejestracji (patrz niżej).
Przy dokonywaniu zgłoszenia nie ma obowiązku działania przez pełnomocnika. Jeżeli jednak chcesz, aby we wszelkich formalnościach pomógł ci profesjonalista, udaj się do rzecznika patentowego.
Jak długo trwa taka ochrona?
Wspólnotowe wzory przemysłowe chronione są przez okres 5 lat z możliwością przedłużenia ochrony na kolejny tego typu okres. Rejestracja może trwać jednak maksymalnie 25 lat. Podobnie jak przy znaku towarowym gdzie termin ten wynosi 10 lat, tak i tutaj nie ma obowiązku odnawiania ochrony. Jeżeli po 5 latach uznasz, że nie sprzedajesz już danego produktu, nie uiszczasz po prostu stosownej kwoty, w wyniku czego ochrona wygaśnie.
Bardzo ważne, abyś zdawał sobie sprawę, że ponowna rejestracja nie będzie już wtedy możliwa. A może powiem to inaczej. Zarejestrujesz taki wzór, ale bardzo łatwo będzie można go unieważnić. Wystarczy wtedy podnieść argument, że twój wspólnotowy wzór przemysłowy nie był nowy w dacie zgłoszenia. A jako dowód przedstawić twoje pierwotne zgłoszenie.
Ile to kosztuje i dlaczego tak drogo 🙂
W jednym z poprzednich artykułów dzieliłem się już z Tobą informacjami na temat opłat. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby ponownie je zacytować:
Rejestracja:
- Opłata za rejestrację pierwszego wzoru – 230 EUR
- Opłata za rejestrację każdego wzoru od 2 do 10 – 115 EUR
- Opłata za rejestrację każdego wzoru od 11 w górę – 50 EUR
Publikacja:
- Opłata za publikację pierwszego wzoru – 120 EUR
- Opłata za publikację każdego wzoru od 2 do 10 – 60 EUR
- Opłata za publikację każdego wzoru od 11 w górę – 30 EUR
Przedłużenie ochrony:
- Za I okres przedłużenia ochronny (6 – 10 rok) – 90 EUR
- Za II okres przedłużenia ochronny (11 – 15 rok) – 120 EUR
- Za III okres przedłużenia ochronny (16 – 20 rok) – 150 EUR
- Za IV okres przedłużenia ochronny (21 – 25 rok) – 180 EUR
Jak długo muszę czekać na uzyskanie świadectwa ochronnego?
Jeżeli od strony formalnej nie wystąpiły żadne błędy, wspólnotowe wzory przemysłowe rejestrowane są dosłownie w przeciągu kilkunastu dni! Na świadectwo ochronne trzeba poczekać około miesiąca. Szybkość całej procedury jest dla przedsiębiorców wielkim atutem. Szczególnie w porównaniu z innymi formami ochrony:
- wspólnotowy znak towarowy (procedura trwa około 5 miesięcy);
- krajowy wzór przemysłowy (procedura trwa około 7 miesięcy);
- krajowy znak towarowy (procedura trwa około 12 miesięcy);
- krajowy wzór użytkowy/ wynalazek (procedura trwa około 4-5 lat)
Co mogę zyskać na rejestracji wzorów?
Wszystko zależy od tego na czym najbardziej Ci zależy. Oczywiście podstawowym celem rejestracji jest ochrona przed nieuczciwą konkurencją. Jeżeli zarejestrujesz wspólnotowe wzory przemysłowe, nikt nie będzie mógł sprzedawać towarów wizualnie zbliżonych do nich. Cytując przepisy unijne, naruszeniem będzie “każdy wzór, który nie wywołuje u zorientowanego użytkownika innego ogólnego wrażenia”.
Aby nie łamać prawa, nie wystarczy zmienić drobny fragment wzoru. Różnice muszą być na tyle duże, aby zorientowany użytkownik (konsument) nie pomylił się co do pochodzenia danego produktu.
W postępowaniu spornym, zarejestrowane wspólnotowe wzory przemysłowe bardzo ułatwiają dochodzenie roszczeń. Ze świadectwa rejestracji jasno bowiem wynika komu przysługują pełne prawa do wzoru. Proces dotyczy więc tego, czy do złamania prawa doszło, a nie komu przysługują prawa wyłączne.
Sama rejestracja podnosi wartość produktu jak i samego przedsiębiorstwa (należy do jej aktywów). Wskazując na to, że Twoja firma dba o ochronę własności przemysłowej, budujesz wizerunek profesjonalnego przedsiębiorcy. Ma to szczególną znaczenie jeżeli poszukujesz inwestorów.
Najlepszym tego przykładem jest Pan Bartosz Głodowski, który wymyślił podwójne paluszki. Zarejestrował ich wygląd jako wzory przemysłowe, dzięki czemu przekonał pewnego biznesmena do zainwestowania w jego pomysł. Jeżeli nie znasz jeszcze tej historii to zachęcam Cię do odwiedzenia tego artykułu.
Mikołaj Lech
+48 575 999 710
mikolaj@lech.bydgoszcz.pl
Dzień dobry!
{ 6 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Ja pozwolę sobie zadać pytanie.
Słyszałem, że jednorazowo opatentować można większą ilość wzorów. Jak to wygląda w praktyce?
Faktycznie przy wzorach wspólnotowych można teoretycznie zgłosić nieograniczona ilość odmian. Kryteria tych odmian nie są tak restrykcyjne jak w Polsce dlatego w jednym zgłoszeniu może być zawarty np. lejek i zbiornik. Oczywiście im więcej odmian tym opłaty urzędowe wzrastają. Nie wchodząc jednak w szczegóły im odmian więcej tym jednostkowy koszt zgłoszenia maleje.
Pozdrawiam
Dzień Dobry Panie Mikołaju
Przyznam, że prosty język przekazu treści ( która w swej pierwotnej formie odpycha) na tym blogu jest znakomity. Czyta się “szybko, łatwo i przyjemnie”.
Ale do rzeczy – pozwolę sobie zadać pytanie: czy wprowadzając produkt do sprzedaży nie objęty zastrzeżonym wzorem przemysłowym, użytkowym czy jak tutaj wspólnotowym wzorem – inny producent może skopiować wzór, wprowadzić do produkcji i zastrzec go na własne potrzeby? Czy w tym przypadku upublicznienie wzoru odbiera (lub ogranicza jak w Pl) możliwość jego zastrzeżenia każdemu czy tylko upubliczniającemu?
Witam Panie Dawidzie
Cieszę się, że przypadł Panu do gustu język, którym się na blogu posługuje 🙂
Odpowiadając na Pana pytanie. Jeżeli nie chroni Pan swoich wzorów np. w Urzędzie Patentowym dochodzenie roszczeń od nieuczciwej konkurencji jest utrudnione. Można opierać się na prawie autorskim czy ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ale stwarza to szereg problemów. Miałem do czynienia z tego typu sprawami i niemal zawsze jednoznaczne (dla sądu) wskazanie kto jest autorem, sprawia wiele problemów. Formalnie faktycznie konkurencja może skopiować Pana produkt i skutecznie zarejestrować jako wzór przemysłowy czy wspólnotowy. Istnieje wtedy możliwość unieważnienia takich wzorów w oparciu np. o pana majątkowe prawa autorskie (tylko jak pisałem nie jest to proste). Można też tak jak Pan wspomniał zarzucić brak nowości wzoru. Tutaj nie ma znaczenia czy konkretny wzór do obrotu wprowadził Pan osobiście czy nie.
Pozdrawiam
A ja w innej sparwie a czy jeśli już ktoś zarejestrował wspólnotowy wzór przemysłowy na dany produkt (np dachówkę ceramiczną), ale inni produkują go od dawna w formie nie koniecznie identycznej ale zbliżonej (niewielkie różnice wymiarów, inny materiał z którego element jest tworzony) i sprzedają na rynku czy łamią tym samym prawo i czy ja kupując go od innych i wbudowywując w budynek który również sprzedam przyczyniam się do nieuczciwej konkurencji?
Podstawowe pytanie jest takie czy wzór, który udało się zarejestrować w ogóle powinien otrzymać ochronę? Od zgłaszanego wzoru wymaga się m.in. aby miał indywidualny charakter. W przykładzie z dachówką nie powinno być przed zgłoszeniem dachówek o podobnym wyglądzie. I to bez względu na to z jakiego materiału są one stworzone. W takim przypadku można próbować unieważnić ochronę takiego wzoru. Co do drugiego pytania to fakt, że kupił Pan produkt, który narusza cudzy wzór przemysłowy nie zwalnia Pana od odpowiedzialności.
Pozdrawiam