Klasy towarowe a znak towarowy. Strategie dla początkujących

• Zobacz ceny minimalne za usługi rzecznika patentowego

Co to są klasy towarowe w znaku towarowym?

Każda firma używa mniej lub bardziej oryginalnej nazwy. Jeżeli chcesz stać się jej niekwestionowanym właścicielem zastrzeż ją w Urzędzie Patentowym. Od strony formalnej wnioskujesz wtedy o rejestrację znaku towarowego. Na tym etapie musisz podjąć szereg decyzji, które wpłyną na to, jak szeroko prawo będzie Cię zabezpieczać:

1. Gdzie ma obowiązywać ochrona? Tylko na Polskę czy szerzej na Unię Europejską lub świat?
2. Czy lepiej zarejestrować nazwę czy logo firmy?
3. Jakie klasy towarowe wskazać?

Te klasy towarowe znajdują się w klasyfikacji nicejskiej. Często porównuję ją do polskiej klasyfikacji PKD. Jest jednak dużo czytelniejsza i wygodniejsza w użyciu.

Wybierając odpowiednie klasy towarowe, precyzyjnie pokazujesz światu w jakiej branży działasz. To ważne, bo na rynku mogą działać firmy o identycznych nazwach. Ważne, aby nie były względem siebie konkurencją.

Przykład:

Wprowadzasz na rynek markę odzieżową PINK MOON. Zastrzegasz ją w klasie 25 (towar) oraz 35 (sklep). Nagle zauważasz, że w oddalonym o 300 km mieście powstaje salon kosmetyczny o zbliżonej nazwie (klasa 44). Czy to naruszenie prawa? Nie! Jeżeli chcesz kupić sweter, to przez pomyłkę nie zrobisz sobie peelingu twarzy 🙂

Klasy towarowe eliminują niepewność prawną

Zastrzeżenie znaku towarowego pozwala w prosty sposób udowodnić, że posiadasz prawa do marki. Po przejściu całej procedury zgłoszeniowej Urząd Patentowy przyśle Ci ozdobne świadectwo rejestracji. Będzie tam napisane:

• komu te prawa wyłączne przysługują (Tobie);
• od jakiego dnia liczy się tą 10 letnią ochronę;
• jaką nazwę lub logo zabezpieczyłeś;
• które klasy towarowe wskazałeś w zgłoszeniu.

Wszystko jest tam zapisane czarno na białym. Rejestracja eliminuje więc niepewność co do zasięgu ochrony.

A te wątpliwości występują zawsze, jeśli powołujesz się na prawa do niezastrzeżonej marki. W tym przypadku to sąd w oparciu o dowody ocenia, czy w ogóle prawo Cię chroni.

Klasy towarowe to SERCE znaku towarowego

Już tłumaczę o co chodzi z tą pierwszą mapką cieplną. Istnieją przepisy darmowe, które chronią nazwę firmy tego przedsiębiorcy, który pierwszy jej używał. Łatwo to powiedzieć, ale trudniej takie prawa egzekwować. Skoro nigdzie nie jest to odnotowane, to taka firma musi udokumentować swoją komercyjną działalność w trakcie sporu.

Przykład:

W stolicy istnieje pizzeria KOZAK. Włoski specjał możesz tam zjeść stacjonarnie lub zamówić na dowóz. Warszawa jest duża, więc są tutaj pewne ograniczenia. Pizzę można dostarczyć w promieniu maksymalnie 5 km. To oznacza, że prawo chroni markę tej restauracji tylko w ramach dzielnicy, a nie całej Polski.

Ta zaleta w postaci braku wymogu rejestracji, staje się przekleństwem w sporze!. Ani ty ani konkurencja nie możecie być pewni gdzie sięga taka ochrona. Jak wspominałem, ustali to dopiero sędzia, jeżeli postanowisz kogoś pozwać. Eliminujesz tę niepewność prawną rejestrując znak towarowy. Klasy towarowe, a w ramach nich wybrane towary i usługi, wyraźnie określają co Ci wolno. To właściwie najważniejsza część znaku, jego serce.

Ważne jedynie, aby konkurent nie wyprzedził Cię z takim zgłoszeniem.

UWAGA!

Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.

Klasyfikacja nicejska – budowa i aktualizacje

System klas towarowych uszeregowany został w tzw. klasyfikacji nicejskiej. Od strony formalnej obejmuje 45 klas. Pierwsze 34 klasy dotyczą towarów, a pozostałe 11 usług.

W teorii znajduje się tam wszystko na czym zarabiają przedsiębiorcy. Tyle, że w praktyce, przy tak dużym postępie, klasy towarowe czasami nie nadążają za życiem. Widać to chociażby w rewolucji związanej z METAVERSEM. Brakuje pojęć, które dobrze opisywałyby wirtualne produkty.

To może się jednak zmienić. Klasyfikacja nicejska jest co roku aktualizowana. Raz na 5 lat wychodzi zupełnie nowa wersja.

<< Zobacz nagłówki 45 klas klasyfikacji nicejskiej >>

Pierwotna wersja klasyfikacji towarów i usług została ustanowiona w 1957 roku. W ramach porozumienia w Nicei, umawiające się kraje ujednoliciły system rejestracji znaków. Chodziło o to, aby użyte pojęcia były zrozumiałe dla każdego bez względu na kraj. Polska dołączyła do tego systemu w 1997 roku.

Jakie są klasy towarowe? Zaskakujące przykłady.

Przygotowując dla moich Klientów wykazy towarów i usług systematycznie trafiam na szalone pojęcia. Usłyszałem kiedyś, że jeżeli nie wiadomo gdzie sklasyfikować jakąś usługę, to na pewno znajdziemy ją w klasie 45 🙂

Poniżej kilka ciekawszych pojęć:

• Konsultacje w zakresie znaków zodiaku (kl. 45);
• Pomoc przy zakładaniu kimono (kl. 45);
• Pisanie prywatnych listów (kl. 45);
• Usługi stania w kolejce (kl. 45);
• Lokalizowanie zgubionych kluczy (kl. 45);
• Usługi badania zjawisk paranormalnych (kl. 45);

• Organizowanie ceremonii przyznania nagród za męstwo (kl. 41)

Wykaz towarów – 6 rad jak go stworzyć

Zdaję sobie sprawę z tego, że przedsiębiorcy mają wiele na głowie. Są jednak sprawy, przy których nie powinieneś się spieszyć. Brak dostatecznej uwagi może Cię sporo kosztować. Przykładowo po zrobieniu zgłoszenia, otrzymasz pismo od oszustów. Podszywają się oni pod Urząd Patentowy i żądają opłat za rzekomo przyznaną ochronę.

Składając wniosek musisz wskazać klasy towarowe oraz uszczegółowić jakie pojęcia w ramach nich wybierasz. Pamiętaj, że od tego co się tam znajdzie, będzie zależeć wynik potencjalnego sporu w przyszłości. Daj więc sobie czas na stworzenie porządnego wykazu towarów i usług. Ewentualnie zleć to zadanie rzecznikowi patentowemu.

1. Nie używaj w wykazie określeń potocznych

Zadaj sobie pytanie, czy dane pojęcie będzie zrozumiałe dla kogoś np. z Francji. Czyli czy jest na tyle jasne i precyzyjne, że każdy będzie wiedział co oferujesz. Z tego powodu nie używaj w wykazie klas określeń branżowych. Urząd Patentowy Ci to zakwestionuje!

ŹLE	DOBRZE
informatyk	usługi w zakresie tworzenia witryn internetowych
branża HoReCa	usługi hotelowe, usługi restauracyjne, usługi cateringowe
fotowoltaika	urządzenia fotowoltaiczne do wytwarzania energii elektrycznej

2. Nie wpisuj setek pojęć w każdej klasie towarowej

W artykule o opłatach za rejestrację znaku towarowego pisałem, że zależą one od tego ile klas towarowych wskażesz. Na wysokość opłat nie ma za to wpływu ilość pojęć z danej klasy. To sprawia, że niektórzy zgłaszający wskazują „na górkę” wszystko z danej klasy.

Pozornie taka taktyka ma sens. W tej samej kwocie będziesz miał szeroką ochronę.

Tylko, że po 5 latach zawiśnie nad Tobą potencjalny spór. Okazuje się, że każda osoba z ulicy będzie Ci w stanie wygasić ochronę takiego znaku towarowego. Wystarczy, że zarzuci Ci, że swojej marki nie używasz w zakresie pojęć, które wskazałeś w zgłoszeniu.

Z tego powodu powinieneś wymienić towary i usługi, które aktualnie oferujesz. Dodatkowo możesz wskazać te, w które planujesz wejść w niedalekiej przyszłości.

Przykład utraty znaku towarowego

W tym roku Apple utraciło prawa do swojego kultowego hasła „Think Different”. Konkurent zarzucił im, że co prawda jest to zastrzeżony znak towarowy, ale od ponad 5 lat nieużywany. W tej sytuacji Apple, aby się wybronić musiało przedłożyć dowody na komercyjne używanie tego hasła. Takich jednak nie przedstawiono, więc spór przegrali.

3. Błędnie wybrana klasa towarowa

Często spotykam się z sytuacją, że przedsiębiorcy wskazują nie te klasy towarowe, które powinni. Przy wyborze kierują się tym, gdzie pojawia się ich nazwa. I tak zaznaczają kubki, długopisy, kalendarze. Skoro miesięcznie na promocję swojej marki wydają kilka tysięcy złotych, to wskazują w wykazie usługi reklamowe.

Dlaczego to błąd?

Oni bezpośrednio na tych towarach i usługach nie zarabiają. Gadżety reklamowe rozdają za darmo przy okazji np. targów. Nie sprzedają ich swoim klientom. Z kolei reklamy nie oferują dla osób trzecich, tylko promują swoją ofertę. Jeżeli więc dojdzie do sporu o wygaszenie im ochrony, to raczej go przegrają.

Z drugiej strony łatwo się tutaj pomylić wskazując nie te klasy towarowe co trzeba. Załóżmy, że klienci płacą Ci za dostęp do programu typu CRM. W klasie 9 występuje pojęcie, które potencjalnie może pasować: „oprogramowanie komputerowe”. Tyle, że to błąd, bo faktycznie świadczysz usługę dostępu do oprogramowania typu SaaS.

A to już klasa 42.

>> Pobierz PODCAST | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | Google Podcast | YouTube

4. Określenia zbyt ogólne mogą oznaczać kolizję

Zanim usiądziesz do wyboru klas towarowych, zrób pogłębioną analizę prawną marki. Musisz znaleźć podobne znaki towarowe. Na tej podstawie powinieneś podjąć decyzję czy wybrać pojęcia szerokie typu „odzież” czy wąskie jak „skarpetki do biegania”.

Często spotykam się z mitem 30% różnic. Ludziom wydaje się, że wystarczy użyć innej grafiki lub zmienić kilka literek w znaku, aby nie naruszać prawa. To, że zastrzeżone znaki towarowe dysponują fantastyczną ochroną pokazuje ciekawy spór. Sąd uznał, że poniższe znaki towarowe są do siebie tak podobne, że klienci mogą się pomylić.

Określenia ogólne dają dużo większą ochronę, ale równocześnie mogą zahaczyć o to co zastrzeżone ma już konkurencja. Przeglądając raport z badania znaku towarowego od rzecznika patentowego zobaczysz kogo masz się obawiać. W takim przypadku powinieneś świadomie wybrać takie pojęcia, które obejdą ich prawa.

Przykład

Konkurent ma zastrzeżony znak na „baseny do zabawy wykonane z gąbki wypełnione piłeczkami” (klasa 28). Jeżeli wskażesz szerokie pojęcie „gry i zabawki” naruszysz ich prawo. Lepiej użyć określenia wąskiego jak np. „drewniane klocki dla dzieci”.

5. Ta sama klasa towarowa to nie zawsze kolizja

Prawo jest bardziej skomplikowane niż się wielu osobom wydaje. Jeżeli znalazłeś podobny znak w tej samej klasie towarowej, to dokładnie mu się przyjrzyj. Niewykluczone, że jego wykaz towarów zawiera pojęcia, które nie są dla siebie kolizją. Zdarza się to dość często.

Przykładowo w klasie 35 znajdują się usługi reklamowe i usługi prowadzenia sklepu z winami. Czy ktoś, kto szuka agencji reklamowej przez pomyłkę kupi wino? Wątpliwe. Czyli takie marki o identycznych nawet nazwach, mogłyby funkcjonować legalnie na rynku. W kolejnym punkcie pokazuję, że działa to również w drugą stronę.

6. Towary i usługi z innych klas mogą być podobne

Załóżmy, że ADIDAS jest jedynie producentem butów (klasa 25). Nie ma jednak swoich sklepów detalicznych (klasa 35). Co byś pomyślał widząc wtedy w swoim mieście sklep obuwniczy o nazwie ADIDAS? Ja bym uznał, że to właśnie lokal tej firmy. To właśnie przykład, kiedy właściciel marki towaru może zablokować usługę jego sprzedaży.

A to oznacza, że jeżeli robisz poszukiwania w wyszukiwarkach znaków towarowych, to nie możesz ograniczać się tylko do Twojej klasy towarowej. Powinieneś szukać bardziej po pojęciach, które mogą być rozsiane w różnych klasach. Np. materiały budowlane metalowe to klasa 6, a materiały budowlane niemetalowe to klasa 19.

Zapadło już wiele wyroków, z których wynika, że fakt iż dane pojęcia są w różnych klasach nie oznacza, że są one do siebie niepodobne. Klasyfikacja nicejska została stworzona do celów administracyjnych. Sama w sobie jednak nie decyduje o kolizji lub jej braku.

[…] klasyfikacja nicejska dotycząca klasyfikacji towarów nie ma charakteru rozstrzygającego, co do przynależności poszczególnych towarów do danej kategorii. Ma ona jedynie charakter pomocniczy przy formułowaniu wykazów towarów dla znaków zgłoszonych Urzędowi Patentowemu, aby uporządkować towary i usługi według właściwości, jakie te towary/usługi posiadają.

Wyrok NSA z 3.02.2009 r. (sygn. akt II GSK 698)8

Jak wybrać dobre klasy towarowe?

Powinieneś ostrożnie sugerować się tym, co chroni Twoja konkurencja. Po pierwsze pozwoli Ci to zauważyć, które klasy towarowe się powtarzają. Po drugie wiedząc, gdzie jest zagrożenie, możesz modyfikować treść pojęć z danej klasy. Jeżeli nie znajdziesz znaków podobnych, śmiało wybieraj pojęcia o szerokim znaczeniu.

Ja swoim Klientom często powtarzam, aby napisali mi za co ludzie im płacą. Na tej podstawie przedstawiam konkretne propozycje. Później już razem ustalamy, czy w zgłoszeniu wskazujemy wszystkie klasy towarowe czy tylko te najważniejsze.

Czy te klasy towarowe są niezbędne do zgłoszenia?

Tego wymogu nie da się obejść. Wiele osób zapomina, że zastrzeżenie nazwy firmy nie daje monopolu absolutnego. Nie możesz być właścicielem pojedynczego słowa. Jesteś jednak w stanie czasowo je zawłaszczyć, ale tylko dla swojej biznesowej niszy.

Czyli te znaki towarowe nierozerwalnie związane są działalnością komercyjną. Jeżeli nie prowadzisz firmy ani nie chcesz jej założyć, to odpuść sobie zgłoszenie. Istnieje wtedy ryzyko, że ktoś Ci takie prawo unieważni. Przykładowo można Ci wtedy zarzucić, że zarejestrowałeś dany znak towarowy w złej wierze.

Przykład

Kilka lat temu głośno było o pewnym ruchu społecznym, który działał pod nazwą „Dziewuchy Dziewuchom”. Twórczyni ruchu zauważyła, że na Facebooku różne grupy używają tej nazwy bez jej zgody. Zastrzegła więc ją wskazując klasy towarowe związane z odzieżą. Po uzyskaniu świadectwa ochronnego zażądała od nich zejścia z tej nazwy. Jedna z tych osób się nie przestraszyła i unieważniła jej ten znak towarowy.

Wymyśliłem nazwę firmy. Czy mam do niej prawa autorskie?

Na zakończenie poruszę jeszcze inny problem. Chodzi o pytanie, kto ma prawa do nazwy firmy, produktu czy usługi. Ewentualnie sloganu reklamowego. Wiele osób uważa, że powinny im przysługiwać prawa autorskie, bo są ich pomysłodawcami.

Przykładowo niedawno zakończył się spór o nazwę zespołu KOMBII. Założyciel grupy twierdził, że chroni go prawo autorskie do nazwy. Urząd się z tym nie zgodził, dodając że również samo logo zespołu jest zbyt banalne, aby można je było uznać za utwór.

I faktycznie, w Polsce sądy najczęściej uznają, że proste słowa, a nawet ich zestawienia, nie są godne ochrony prawno-autorskiej. Jedynym rozwiązaniem jest więc dla Ciebie zastrzeżenie danej nazwy w Urzędzie Patentowym.

Klasy towarowe znaku towarowego. Podsumowanie.

• Najsilniejszą prawną ochronę marki daje rejestracja znaku towarowego. To pozwoli Ci legalnie używać symbolu R w kółku. Nie jest to jednak monopol absolutny. Ta wyłączność do nazwy i logo obejmuje tylko branżę, w której działasz.

• Aby zastrzec znak towarowy musisz w podaniu wskazać klasy towarowe. Robi się to w oparciu o klasyfikację nicejską. To coś jak klasyfikacja PKD. Dodatkowo w ramach klas powinieneś uszczegółowić towary i usługi na jakich chcesz zarabiać.

• Po wysłaniu podania nie można nic dodać do wykazu towarów i usług. Błąd na tym etapie będzie już nie do naprawienia. Nie spiesz się więc z jest kompletacją.

• Wykaz towarów powinieneś tworzyć w sposób przemyślany. Musi obejmować prawidłowe klasy towarowe, ale też omijać prawa innych firm. To dlatego powinieneś przed zgłoszeniem przeprowadzić pełne badanie znaku towarowego.

• Pamiętaj, że wszystkimi formalnościami przy zastrzeżeniu nazwy i logo oraz jej weryfikacji, mogę się dla Ciebie zająć osobiście. Jestem rzecznikiem patentowym.

Zobacz również:

• Co oznacza symbol C w kółku?
• Opisowa nazwa firmy. Dlaczego powinieneś jej unikać?
• Czy można zarejestrować znak towarowy na osobę fizyczną?
• Znak towarowy w domenie internetowej. Kiedy narusza prawo?
• Piraci domenowi i szantaż domenowy. Jak nie dać się naciągnąć?
• Czy kupienie domeny daje prawa do nazwy firmy?
• Co oznacza TM przy logo?
• Opisowy znak towarowy. Za kilka lat będziesz tego żałował!
• Czy warto zastrzec domenę internetową w Urzędzie Patentowym?