Kiedy nie można zastrzec znaku towarowego? Odmowa rejestracji znaku towarowego. Co mogę zrobić?

• Sprawdź 👉 cenę za pomoc prawną rzecznika patentowego

Kiedy nie można zastrzec nazwy lub logo?

Wybierając nazwę lub logo dla swojej marki, stajesz na starcie procesu, który wpływa na przyszłość Twojego biznesu. Przepisy dotyczące znaków towarowych precyzyjnie wskazują, które z nich nie mogą być objęte ochroną. To ważne, ponieważ zarówno polski Urząd Patentowy (UPRP), jak i urząd unijny (EUIPO), mogą odmówić Ci rejestracji.

Zapomnij o zastrzeżeniu swojego znaku towarowego, jeżeli:

• nie ma odróżniającego charakteru (czyli jest opisowy);
• może wprowadzać konsumentów w błąd,
• jest sprzeczny z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami.

Znajomość tych przepisów nie tylko uchroni Cię przed odmową rejestracji znaku towarowego, ale i utratą pieniędzy. Urząd nie zwróci Ci w takim przypadku poniesionych opłat.

Dlaczego Urząd Patentowy odmawia ochrony niektórym znakom towarowym?

Powód jest prosty. Nie wszystkie oznaczenia powinny zostać objęte monopolem prawnym. Szczególnie dotyczy to pojęć opisowych, które są niezbędne do informowania o ofercie. Przykładowo z odmową spotkały się poniższe dwa podania:

Są to sformułowania, które opisują wysoko zaawansowany technicznie budynek. Definicję możesz znaleźć nawet na Wikipedii. Gdyby urząd ochronę przyznał to jeden podmiot zyskałby nadmierną przewagę nad konkurencją. Ta nie mogłaby opisywać w ten sposób swoich towarów ani usług. Dzięki decyzji odmownej ekspert broni wolnego rynku.

Co ciekawe, dobrymi argumentami możesz wpłynąć na to, że zmieni zdanie.

Co nie może być znakiem towarowym?

Przyjrzyjmy się definicji ustawowej:

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.

Art. 120. 1. Ustawa prawo własności przemysłowej

Nazwa albo logo, które chcesz „opatentować” musi spełniać następujące kryteria:

• Być oznaczeniem. To może obejmować np. znaki słowne, graficzne, przestrzenne, pozycyjne, oparte na kolorach, dźwiękowe czy multimedialne (patrz HBO). Z drugiej strony abstrakcyjne idee, ogólne koncepcje lub pomysły na biznes nie są możliwe do ochrony w formie znaków towarowych.

• Mieć charakter odróżniający. Oznaczenie powinno umożliwiać konsumentom odróżnienie towarów i usług od oferty konkurencji. Przykładowo nie nadaje się do tego słowo „dentysta” dla usług medycznych. Co innego „Pan Ząbek”.

• Być możliwym do przedstawienia w rejestrze. Znak można przedstawić w dowolnej formie, o ile może być potem odtworzony w bazie UPRP w sposób jasny, precyzyjny, samodzielny, łatwo dostępny, zrozumiały, trwały i obiektywny. To dlatego nie da się aktualnie w ten sposób zabezpieczyć zapachu.

Jeśli Twoja marka nie odpowiada tym wymaganiom, to nie zostanie zarejestrowana.

Przykład:

UWAGA! Przedsiębiorco, skorzystaj z dotacji na zastrzeżenie znaku towarowego

Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75%. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie klikając TUTAJ.

^{Dalsza część artykułu pod formularzem.}

Jakie oznaczenia nie mogą być zarejestrowane jako znaki towarowe? Bezwzględne przeszkody rejestracji

1. Znaki pozbawione charakteru odróżniającego

Ta zdolność odróżniająca pozwala na identyfikację produktów lub usług w taki sposób, aby odróżniać je od oferty konkurencji. Czyli poprzez swoją markę musisz się wyróżnić na tle innych firm w swojej niszy. Tymczasem powszechnie przedsiębiorcy wybierają marki, które „łopatologicznie” opisują co oferują.

Słowa, pojedyncze litery i slogany

Przykładem są określenia pozytywne lub opisujące cechy produktów, takie jak:

• „ECO” dla produktów ekologicznych czy
• „PREMIUM” dla towarów wysokiej jakości,

Nie kwalifikują się one do rejestracji ze względu na brak wyraźnej unikalności. Również pojedyncze litery, jak „C” w kontekście soków owocowych, mogą nie być wystarczająco odróżniające, bo kojarzą się z witaminą C.

Ochrony nie otrzymały następujące nazwy:

Znaki graficzne i słowno-graficzne

W przypadku elementów graficznych, proste kształty geometryczne oraz symbole jak kropki czy przecinki nie są traktowane jako oznaczenia pochodzenia produktu. Podobnie jest z piktogramami, które zazwyczaj służą do przekazywania informacji o sposobie użycia produktu, a nie o jego pochodzeniu.

Ochrony nie otrzymały przykładowo:

Znaki przestrzenne

W kontekście znaków przestrzennych, podstawowe kształty rzadko są uznawane za odróżniające. Ich wygląd musi być nietypowy dla danego sektora. Czyli powinien znacznie odbiegać od tego, do czego klienci są przyzwyczajeni.

Spójrz na poniższe dwa zgłoszenia:

Okazuje się, że kształt cukierków po prawej jest banalny. Można je odnaleźć w wielu produktach. Co innego wygląd cukierków Toffifee. Ten wybija się poza przeciętność, czym EUIPO nagrodziło producenta udzieleniem prawa wyłącznego.

2. Opisowe znaki towarowe

Oznaczenia opisowe są odrzucane, jeśli wprost wskazują na cechy produktów i usług. Chodzi m.in. o ilość, jakość, rodzaj, przeznaczenie czy rozmiar. Aby to ocenić należy zestawić ze sobą nazwę z towarami lub usługami, które ma oznaczać. Przykładowo słowo JABŁKO będzie opisowe dla owoców, ale już dla szyn kolejowych nie.

[…] aby oznaczenie miało charakter opisowy, musi ono wykazywać na tyle bezpośredni i konkretny związek z rozpatrywanymi towarami lub usługami, aby pozwolić zainteresowanemu kręgowi odbiorców natychmiast i bez głębszego zastanowienia dostrzec w nim opis tych towarów i usług lub jednej z ich właściwości.

Wyrok Trybunału z 10.03.2011 r. w sprawie C-51/10 P.

Sformułowania słowne

Problemy dotyczą oznaczeń złożonych jedynie z opisowych terminów. Nawet drobne zmiany w pisowni często nie wystarczą, aby uniknąć odmowy rejestracji. Na przykład, oznaczenia rozmiarów odzieży jak „S”, „M”, „L” lub cyfry mające bezpośredni związek z oferowanymi usługami, jak „24” godziny, mogą być niemożliwe do zarejestrowania.

Urzędnicy odrzucili przykładowo:

Znaki słowno-graficzne (logo)

W sytuacji, gdy w logo część tekstowa bezpośrednio opisuje produkt lub usługę, a element graficzny jest banalny, cały znak jest opisowy. Czasami sygnet może nawet podkreślić ten opisowy charakter.

Zastrzeżenia nie otrzymały następujące logotypy:

Znaki graficzne

Znaki graficzne uznaje się za opisowe, gdy składają się z naturalnych kształtów lub są zbliżone do realistycznych wizerunków, które bezpośrednio wskazują na rodzaj lub przeznaczenie towarów lub usług.

Przykłady nieudanych rejestracji:

Znaki przestrzenne

Kształty, które są bliskie naturalnym, mogą nie posiadać charakteru odróżniającego. Im bardziej kształt jest typowy lub oczekiwany dla danego produktu, tym trudniej jest go zarejestrować jako znak towarowy. Musi to być coś co wybija się ponad przeciętność.

Z odmową spotkały się poniższe zgłoszenia:

3. Oznaczenia, które weszły do języka potocznego

Oznaczenia, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych, nie mają szans na rejestrację. To dlatego nie udała się rejestracja nazwy MAŁPKA (Z.537801) dla alkoholi.

To wyłączenie dotyczy też grafik, które stały się ogólnie rozpoznawalnymi symbolami dla określonych produktów czy usług. Np. symbol „P” na niebieskim tle dla parkingów.

Odmowę otrzymały:

4. Oznaczenia, które składają się wyłącznie z kształtu lub innej właściwości towarów

To dotyczy sytuacji, gdy:

• kształt lub właściwość są ściśle związane z naturą samego produktu;
• kształt produktu lub jego właściwość są niezbędne do osiągnięcia określonego efektu technicznego;
• kształt lub inna właściwość znacząco podnoszą wartość produktu.

Cel tej zasady jest prosty. Chodzi o zapobieganie sytuacjom, w których prawa wyłączne do twojego znaku towarowego byłyby wykorzystywane wydłużania ochrony w nieskończoność. Z tego właśnie powodu unieważniono wygląd kostki Rubika.

Ochrony nie otrzymały następujące znaki towarowe:

5. Znaki towarowe sprzeczne z porządkiem publicznym lub z dobrymi obyczajami

Jest to zabezpieczenie, mające na celu ochronę społeczeństwa przed oznaczeniami, które mogą być odbierane jako obraźliwe, rasistowskie i dyskryminujące. Ewentualnie w jakikolwiek sposób szkodliwe dla powszechnie przyjętych norm społecznych.

Granica pomiędzy tym, co uznawane jest za sprzeczne z dobrymi obyczajami a tym, co jeszcze akceptowalne, może być płynna. Widać tutaj różne podejście polskiego Urzędu Patentowego (który odmówił odmówił rejestracji znaku DUPECZKA na likiery) a EUIPO.

Inne przykłady odmów:

Zobacz również:

• Wulgaryzmy jako znaki towarowe – czyli słów kilka o dobrych obyczajach

6. Znaki towarowe wprowadzające odbiorców w błąd

Ochrony nie dostaną także znaki, które mogłyby błędnie sugerować coś w szczególności co do charakteru, jakości, czy też o pochodzeniu geograficznym towarów lub usług. Chodzi o to, aby zapewnić prawdziwość informacji przekazywanych konsumentom. Możliwość wprowadzania w błąd przez znak nie ogranicza się jedynie do wymienionych przykładów. 

Ochrony nie otrzymały:

7. Znaki pozostające w konflikcie z flagami i innymi symbolami

Nie można rejestrować symboli, które są identyczne lub zauważalnie podobne do flag, godła państwowego, oficjalnych stempli kontrolnych i gwarancyjnych, a także oznaczeń i nazw organizacji międzyrządowych. Na to trzeba mieć zgodę.

Odmowę otrzyma także oznaczenie, które zawiera element o wysokiej wartości symbolicznej, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, którego używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową.

Urząd Patentowy nie zastrzeże również znaków, które zawierają symbol będący przedmiotem szczególnego interesu publicznego:

• symbol € (określony przez Komisję Europejską);
• symbol czerwonego krzyża, czerwony półksiężyc i czerwony kryształ oraz ich nazwy (chronione na mocy Konwencji Genewskich);
• symbol olimpijski (chroniony na mocy Traktatu z Nairobi w sprawie ochrony symbolu olimpijskiego).

Przykłady odmów:

8. Znaki towarowe pozostające w konflikcie z oznaczeniami geograficznymi

Ta zasada wynika z przepisów prawa krajowego, unijnego, a także międzynarodowych umów, które chronią nazwy pochodzenia (ChNP) i oznaczenia geograficzne (ChOG).

Celem takich przepisów jest ochrona interesów zarówno konsumentów, jak i producentów, zapewniając, że produkty o określonych cechach związanych z ich pochodzeniem geograficznym są jasno identyfikowane na rynku.

Ochrony nie otrzymały:

9. Znaki pozostające w konflikcie z określeniami tradycyjnymi wina lub z gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami

Niektóre nazwy są chronione, aby zabezpieczyć w ten sposób promocję produktów o unikalnych cechach i metodach produkcji. Te z kolei wynikają z ich historycznego i regionalnego pochodzenia.

Przykłady takich nieudanych zgłoszeń:

10. Znaki kolizyjne z nazwami odmian roślin

Specyficznym przypadkiem, są ograniczenia dotyczące rejestrowania oznaczeń, które są w konflikcie z wcześniejszymi nazwami odmian roślin. Odmowa rejestracji znaku towarowego dotyczy sytuacji, gdy odnosi się on do odmian roślin tego samego gatunku lub gatunków ściśle spokrewnionych. Obejmuje to:

• żywe rośliny,
• nasiona,
• świeże owoce,
• warzywa lub
• inne podobne produkty.

Przykłady odrzuconych wniosków:

Odmowy rejestracji znaku towarowego. Jak reagować?

Jeżeli spotka Cię odmowa rejestracji znaku towarowego możesz czuć frustrację. Jest to naturalna reakcja, biorąc pod uwagę wysiłek jaki włożyłeś w promocję. Mimo to, czasami takie zgłoszenie jest do uratowania.

Warto w tym zakresie 👉 skorzystać z pomocy rzecznika patentowego. Dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu, często jest w stanie przygotować taką odpowiedź do urzędu, że ekspert zmieni decyzję.

Może się także okazać, że oznaczenie, które na początku nie było uznane za dostatecznie odróżniające, zyskało na znaczeniu dzięki swojej obecności na rynku. Rzecznik poinstruuje Cię jakie dowody powinieneś przedstawić, aby wykazać wtórną zdolność odróżniającą.

Tym sposobem udało się obronić poniższe zgłoszenia:

Róże powody odmów rejestracji

Kiedy piszę o sytuacjach, w których dane oznaczenie nie może być zastrzeżone, musisz wiedzieć, że urząd może wskazać na kilka podstaw prawnych.  W takim przypadku, niezbędne jest „pokonanie” każdej takiej obiekcji. Spójrz na poniższy przykład, gdzie ekspert z UPRP wskazał aż 4 podstawy odmowy:

Jak przygotować się do zgłoszenia nazwy i logo, aby uniknąć odmowy?

Przygotowanie się do zgłoszenia jest kluczowym etapem, który zadecyduje o sukcesie takiej operacji. Idealnie gdybyś był w stanie zastrzec samą nazwę. Dzięki temu uzyskasz monopol na brzmienie i znaczenie danego słowa.

Zanim zdecydujesz się na konkretną nazwę i zainwestujesz w promocję marki, przeprowadź dokładną analizę prawną.

Zobacz również:

• Jak dostosować znak towarowy do rejestracji?
• 6 błędów przy prawnej analizie znaku towarowego

Skorzystanie z pomocy doświadczonego rzecznika patentowego to krok, który może oszczędzić Ci wielu problemów. Profesjonalista w tej dziedzinie przeprowadzi kompleksowe badanie znaku, sprawdzając, czy Twoje oznaczenie spełnia wszystkie niezbędne wymogi.

Co więcej, rzecznik patentowy sprawdzi również, czy nie występują tzw. względne przeszkody rejestracji, czyli potencjalne kolizje z wcześniej zastrzeżonymi znakami towarowymi (identycznymi lub bardzo podobnymi).

Zobacz również:

• Kiedy znak jest zgłoszony w złej wierze?
• Jak uzyskać ochronę na wygląd mebli?
• Monitoring znaku towarowego. Poznaj 6 korzyści!
• Jak zarejestrować znak towarowy w Polsce?
• Ile kosztuje zastrzeżenie marki w Urzędzie Patentowym?
• Rejestracja nazwy czy logo? Co wybrać?
• Jak długo trwa prawo ochronne na znak towarowy?
• Jak wnieść sprzeciw do zgłoszonego znaku towarowego?