Mikołaj Lech
rzecznik patentowy
Spis treści
- • Co to jest znak towarowy? Nazwa firmy jako znak towarowy
- • Szalone przykłady znaków towarowych
- • Gdzie rejestruje się logo i nazwę firmy na terenie Polski?
- • Czy prawo chroni jakoś nazwę firmy i logo firmy bez rejestracji?
- • Gdzie zastrzega się znaki towarowe za granicą?
- • Rejestracja nazwę firmy na terenie Unii Europejskiej?
- • Zrób analizę swojej marki przed zgłoszeniem
- • Gdzie zarejestrować nazwę firmy na świat?
- • Jaką procedurę rejestracji wybrać?
Co to jest znak towarowy? Czy nazwa firmy lub produktu to znak towarowy?
Marka firmy to pojęcie potoczne. W prawie trzeba być bardziej precyzyjnym.
Przepisy dają możliwość ochrony znaku towarowego. Upraszczając, jest to każde oznaczenie, które wyróżnia Twoje towary lub usługi na rynku. W praktyce, w 99% przypadków jest to po prostu nazwa lub logo.
Aby korzystać ze wszystkich przywilejów jakie daje prawo, swój znak towarowy musisz zastrzec. To gdzie rejestruje się nazwę i logo tłumaczę w dalszej części. Tutaj chciałem Ci tylko zaznaczyć, że dokonując zgłoszenia musisz wybrać jedną z odmian. Najczęściej jest to:
- słowny znak towarowy (czyli nazwa firmy);
- słowno-graficzny znak (czyli firmowe logo);
- znak graficzny (czyli sygnet lub grafika).
Zobacz również:
- Jak zastrzec znak towarowy? Poznaj wszystkie etapy procedury
- Co daje zastrzeżenie Twojej marki w Urzędzie Patentowym jako znak towarowy?
- Chcę zastrzec nazwę na osobę fizyczną, czy to możliwe?
Szalone przykłady znaków towarowych zastrzeżonych w Urzędzie Patentowym
O różnicach między tymi formami przeczytasz w artykule: Czy zastrzegając logo chronię nazwę firmy? Wspominam o tym, bo Klienci zadają mi to pytanie bardzo często. 🙂
Wszystkich odmian jest ponad 20! Szczególnie szokować mogą przykłady znaków niekonwencjonalnych. Okazuje się, że w tej formie da się zarejestrować budynek (np. Stadion Narodowy), kolor (np. czerwone podeszwy butów) czy taką animację:
Gdzie zastrzec nazwę firmy i logo firmy na terenie Polski?
Ochrona znaków towarowych zawsze jest ograniczona do terytorium. Minimum to jeden kraj. Jeżeli więc jesteś mikro przedsiębiorcą, to nie możesz zastrzec znaku towarowego tylko na swoje miasto lub województwo. Pozostaje Ci jedynie wariant na całą Polskę.
Zgłoszenie robi się do Urzędu Patentowego RP w Warszawie. Cała procedura trwa około 6 miesięcy i kończy się przyznaniem takiego świadectwa rejestracji.
Oczywiście w wariancie optymistycznym, bo ochrony wcale nie musisz dostać. Nie każdą nazwę da się zastrzec jako znak towarowy. Ekspert rozpatrujący Twoje zgłoszenie może odmówić rejestracji, jeżeli Twój znak towarowy jest opisowy. Ewentualnie konkurencja może zgłosić sprzeciw, przez co zostaniesz wkręcony w długoletni spór.
Poza tym uważaj na częsty mit. Wiele osób jest święcie przekonanych, że skoro Urząd Patentowym im znak towarowy zarejestrował… to mają potwierdzenie, że nie łamią prawa.
To nie prawda i szczegółowo tłumaczyłem to w artykule:
Aby tych problemów uniknąć zleć rejestrację naszej kancelarii patentowej.
UWAGA! Dotacje z UE na zastrzeżenie znaku towarowego
Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem.
Jak wygląda ochrona nazwy firmy bez rejestracji znaku towarowego w Urzędzie Patentowym RP?
Zostańmy jeszcze chwilkę przy mikro przedsiębiorcach.
Jeżeli prowadzisz działalność lokalną typu sklep czy zakład kosmetyczny, to być może taka podwyższona ochrona nie jest Ci potrzebna. Chodzi o to, że prawo w minimalnym stopniu zabezpiecza markę nawet bez rejestracji.
Dobrze obrazuje to poniższa grafika:
Ochrona znaków niezarejestrowanych jest następstwem ich komercyjnej obecności na rynku. Czyli, jeżeli w stolicy działa restauracja „Pod szalonym kojotem”, to w Warszawie i najbliższej okolicy żadna knajpka nie może nazywać się podobnie. Co innego lokal z Zakopanego. Zauważ, że nikt przez pomyłkę nie zamówi obiadu z drugiego końca Polski.
„Ochrona darmowa” wynika z wpisu przedsiębiorstwa do CEIDG lub KRS (prawo do firmy), ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czy wyjątkowo z praw autorskich do nazwy.
Ogólnopolski monopol na nazwę firmy zapewni Ci tylko formalna rejestracja znaku towarowego w polskim Urzędzie Patentowym. Oczywiście niuansów różniących te dwie formy ochrony jest więcej. Omówiłem je szczegółowo w poniższym artykule i podcaście:
>> Pobierz odcinek | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | YouTube
Gdzie zastrzec nazwę i logo firmy za granicą? Jaki ma być monopol na nazwę?
Może się okazać, że chcesz zastrzec znak towarowy, ale nie w Polsce, a w innym kraju. Na przykład Wielkiej Brytanii albo Stanach Zjednoczonych. Tutaj ogólna zasada działania jest taka sama. W każdym z tych państw działa Urząd Patentowy, do którego musisz złożyć podanie o rejestrację i uiścić opłaty urzędowe.
Procedura zastrzegania znaków towarowych może się jednak różnić. Angielski Urząd Patentowy powiadomi właścicieli podobnych znaków o Twoim zgłoszeniu. Z kolei amerykański, jeżeli znajdzie kolizyjny znak z wcześniejszą datą zgłoszenia, to odmówi Ci ochrony.
Poza tym w wielu krajach spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego jest wymóg działania przez krajowego rzecznika patentowego. Jak możesz zobaczyć poniżej, długość procedury rejestrowej w zależności od kraju waha się od 3 do nawet 24 miesięcy.
 Stany Zjednoczone 12-18 miesięcy |  Wielka Brytania 3-5 miesięcy |  Niemcy 6-8 miesięcy |
 Francja 6 miesięcy |  Kanada 18 miesięcy |  Australia 7-8 miesięcy |
 Rosja 14-19 miesięcy |  San Marino 12-18 miesięcy |  Japonia 9-11 miesięcy |
 Argentyna 18 miesięcy |  Chiny 20-24 miesięcy |  Indie 18-24 miesiące |
 Kambodża 9 miesięcy |  Turcja 6 miesięcy |  Filipiny 18-24 miesięcy |
Gdzie zastrzec logo i nazwę firmy na terenie Unii Europejskiej?
Jeżeli Twoja firma działa w branży e-commerce, to krajowa ochrona będzie dla Ciebie niewystarczająca. Dzięki temu, że Polska jest częścią Unii Europejskiej, jednym zgłoszeniem możesz zabezpieczyć swoją markę we wszystkich 27 krajach wspólnoty. Wniosek należy złożyć do EUIPO, czyli Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej w Hiszpanii.
Wszystkie formalności da się załatwić on-line. Procedura jest dość szybka i zajmuje do 5 miesięcy. Decydując się na zgłoszenie nazwy firmy w EUIPO, możesz odpuścić sobie rejestrację krajową, ponieważ ochrona obejmie naturalnie również Polskę.
Rejestracja znaków unijnych jest bardzo wygodna (jedno zgłoszenie) i tania (w porównaniu do opłat za 27 osobnych zgłoszeń krajowych). Paradoksalnie jednak ten zasięg terytorialny staje się też dużym problemem. Twój znak nie może być bowiem podobny do żadnego znaku krajowego. A EUIPO powiadomi o Twoim zgłoszeniu właścicieli takich praw.
Możesz się jednak na to przygotować.
Ochrona marki. Zleć analizę swojej marki rzecznikowi patentowemu
Jeżeli nie chcesz stracić pieniędzy na zgłoszenie, zrób badanie znaku towarowego. Czasami znając wyniki odradzam klientom zgłoszenie unijne na rzecz krajowego. Później w trybie międzynarodowym rozszerzamy ochronę omijając kolizyjne kraje. Czyli pełna wiedza o zagrożeniach pozwala zadecydować, gdzie rejestruje się nazwę i logo.
Historia Klienta
Kilka lat temu zgłosił się do mnie przedsiębiorca, który dostał pismo ostrzegawcze od brytyjskiej kancelarii. Reprezentowała podmiot, który posiadał prawa do unijnego znaku towarowego dla wyrobu tytoniowego. Jego nazwa różniła się ostatnią literką od marki Klienta. Sprawa beznadziejna. Książkowy przykład naruszenia prawa.
Okazało się, mój Klient sam na siebie doniósł zgłaszając swój znak towarowy do EUIPO. Sprawdził jedynie bazy na identyczność, nie szukał podobnych nazw. Urząd z kolei z automatu wysłał informację o zgłoszeniu do jego konkurencji.
Problem w tym, że poza wycofaniem zgłoszenia, prawnicy żądali wycofania towarów z rynku, cesji domeny i odszkodowania. To co mogłem w tej sytuacji zrobić, to wynegocjować lepsze warunki. Jedno było jednak pewne. Klient musiał zrobić gruntowny rebranding nazwy produktu.
Przy takiej skali szczególnie ważna jest pomoc rzecznika patentowego. Widząc ewentualną kolizję, rzecznik powie Ci jak możesz ją obejść. Niemniej taką podstawową weryfikację możesz spróbować zrobić samodzielnie.
Na wielu przykładach omawiam to na nagraniu.
Gdzie zarejestrować nazwę i logo firmy na świat? Czy da się zastrzec markę tak szeroko?
Wariant unijny powinien Cię zainteresować, jeżeli działasz „na bliższą zagranicę”. Jeżeli swoją ofertę kierujesz na wiele krajów świata, to opcje masz dwie:
- Robisz szereg zgłoszeń do krajowych urzędów patentowych.
- Wybierając wiązkę krajów rozszerzasz ochronę znaku już zarejestrowanego.
W tym drugim przypadku zgłoszenie robisz poprzez WIPO, czyli Światową Organizację Własności Intelektualnej. Co ważne, aby z tej procedury skorzystać musisz mieć rejestrację bazową. Czyli musisz w pierwszej kolejności swój znak zastrzec na Polskę lub UE.
Międzynarodowa rejestracja przez WIPO jest prostsza i tańsza niż osobne zgłoszenia. Zamiast korzystać z kilkunastu kancelarii patentowych wszystko może w Twoim imieniu koordynować polski rzecznik patentowy. Tym sposobem możesz uzyskać zabezpieczenie nazwy dla firmy na około 150 krajów. Nie jest to jednak cały świat.
Jaką procedurę rejestracji nazwy firmy i logo wybrać?
To gdzie rejestruje się nazwę i logo w dużej mierze zależy od aspiracji biznesowych. Jeżeli dopiero zaczynasz przygodę z biznesem, możesz nawet nie rejestrować jeszcze swojego znaku towarowego.
Ważne jedynie, abyś zrobił badanie, które uchroni Cię przed wejściem w nazwę, która narusza prawo.
O ile czujesz, że Twój biznes jest perspektywiczny zgłoś prawa do nazwy przynajmniej na Polskę. Jeżeli wiesz, że lada chwila wyjdziesz na zagranicę, rozważ już teraz zgłoszenie nazwy firmy w Unii Europejskiej. To również dobry krok, przy rejestracji międzynarodowej. Rozszerzysz ochronę swojego znaku na sieć państw z wybranych regionów świata.
To o tyle ważne, że bardzo często spotykam się z sytuacją, kiedy lokalny dystrybutor robi takie zgłoszenie na siebie. Tak się dzieje, jeżeli najpierw myślisz o interesach, a kwestie ochrony marki odkładasz na później. Musisz wiedzieć, że w razie konfliktu z taką firmą, masz zablokowany rynek danego kraju. Niestety walka z trollami patentowymi często ciągnie się latami. O tym problemie przeczytasz tutaj:
Gdzie rejestruje się nazwę i logo firmy jako znak towarowy? Ochrona własności intelektualnej
- Nazwę i logo rejestruje się zastrzegając znak towarowy.
- Z wnioskiem o przyznanie takiej ochrony należy wystąpić do właściwego Urzędu Patentowego w kraju lub za granicą.
- To gdzie rejestruje się nazwę i logo zależy od Twoich aspiracji. Są trzy możliwości rejestrowe: 1) krajowa np. w UPRP, 2) regionalna np. w EUIPO oraz 3) międzynarodowa poprzez WIPO.
- Samo zgłoszenie znaku towarowego nie oznacza, że otrzymasz ochronę. Nie każdą nazwę firmy można zastrzec. Przeszkodą może być struktura Twojej nazwy lub fakt, że jest podobna do znaku już zarejestrowanego.
- Aby uniknąć takich problemów Powinieneś zrobić pogłębione badanie zdolności rejestrowej marki. Możesz to zlecić rzecznikowi patentowemu.
- Nawet, jeżeli pomimo kolizji z innym prawem zarejestrujesz znak towarowy, to nie możesz czuć się bezpiecznie. Konkurent nadal może Cię pozwać lub unieważnić Twoje prawo.
Zobacz również:
- Co oznacza R w kółku?
- Jakie są opłaty za zastrzeżenie znaku towarowego w Urzędzie Patentowym?
- Badanie znaku towarowego darmowe vs płatne
- Sprzeciw wobec zgłoszenia znaku towarowego
- Klasy towarowe w znaku towarowym. Jak przygotować wykaz towarów i usług?
- Ile kosztuje zastrzeżenie nazwy firmy przez rzecznika patentowego?
- Co grozi za bezprawne używanie R w kółku?
- Klasyfikacja nicejska znaku towarowego
- Chcę chronić logo i nazwę jako znak towarowy. Czy muszę zrobić 2 zgłoszenia?
FAQ
Czy nazwę i logo swojej firmy trzeba rejestrować?
Nie ma przepisów, które zmuszają do tego firmy. Co więcej prawo w podstawowym stopniu chroni niezastrzeżone marki 👈. Problem w tym, że ta „darmowa ochrona” ma wiele wad:
🔴 W sporze musisz wykazać, że prawo chroni Twoją nazwę. W tym celu musisz przedłożyć setki dowodów na zasięg działalności firmy.
🔴 Sędzia będzie analizował to co przedłożyłeś i może uznać, że Twoja wyłączność do nazwy ogranicza się tylko do Twojego miasta.
🔴 Konkurent może Ci ukraść markę zastrzegając ją w Urzędzie Patentowym na siebie.
Nazwy i logo nie trzeba rejestrować, ale przynosi to masę korzyści:
🟢 Eliminujesz ryzyko sporów. Każdy może sprawdzić, że zgłoszenie zrobiłeś pierwszy.
🟢 Potwierdzeniem praw do marki będzie świadectwo ochronne, które jest jak akt notarialny.
🟢 Łatwo usuniesz oferty naruszyciela z internetu. Każda platforma typu Allegro musi to zrobić po Twojej wiadomości mailowej.
Co lepiej chronić logo czy nazwę? Co jest praktyczniejsze?
Odmian znaków towarowych jest kilkanaście. Najczęściej firmy w Polsce rejestrują nazwy i logo 👈. Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć, która odmiana dalej lepszą ochronę. Każda akcent ochronny kładzie na coś innego. To od zachowania nieuczciwej konkurencji zależy, co nam się bardziej przyda. Wniosek z tego płynie taki, że najlepiej zastrzec obie wersje.
Ochrona samej nazwy sprawdza się w przypadkach:
🟢 zabezpieczania domeny internetowej – nie musisz wtedy kupować wielu adresów, bo chroni je słowny znak towarowy;
🟢 rebrandingu – zmiana logo nie wpływa na nazwę, a więc nie musisz robić kolejnego zgłoszenia;
🟢 wątpliwości czy posługujesz się nazwą opisową – skoro Urząd Patentowy ochronę Ci przyznał to jest fantazyjna.
Zgłoszenie nazwy ma i wady:
🔴 trudniej taki znak zastrzec;
🔴 nie chronisz w żadnym stopniu grafiki logo.
